جملات امام علی (ع) درباره فقر و تنگدستی (نگاهی به فقر در کلام امام علی)

سخنان حکیمانه امام علی (ع) درباره فقر بسیار زیبا و پندآموز هستند. بزرگان، پیامبران و امامان احادیث زیادی در مورد فقر، تهیدستی و تنگدستی گفته اند. در این نوشته جملات امام علی (ع) درباره فقر آورده شده است تا با مفموم  فقر در کلام حضرت علی (ع) آشنا شوید. در زیر زیباترین سخنان امام علی (ع) درباره فقر را بخوانید تا از زاویه دیگری به این قضیه نگاه کرده باشید. همچنین از مجموعه متن درباره حسادت دیدن فرمایید.

علت و آثار فقر از نظر و دیدگاه امام علی(ع)

این که برخی افراد فقیر هستند علت آن تنبلی و پشت کار نداشتن می باشد. اگر کسی رنج ناشی از کار را تحمل نکند آن کار را انجام نمی دهد و فقر را باید تحمل کند. همچنین بی برنامه بودن و برای انجام کار ها برنامه نداشتن باعث ایجاد فقر در جامعه می شود، به همین دلیل حضرت علی (ع) برنامه نداشتن را عامل فقر می دانستند. در هنگام فقر بی ایمانی، سستی در دین، فساد و…. به وجود می آید. علل به وجود آمدن فقر به روایت امام علی (ع):

جمع شدن مال و ثروت برای افراد ثروتمند: ثروتمندان روز به روز بر ثروتشان افزوده می شود و ثروت برای آن ها و اطرافیانشان افزایش می یابد و بقیه افراد فقیر می مانند و فقر در اجتماع به وجود می آید و افراد ثروتمند به فقرا کمک نمی کنند.

ثروت جمع کردن و استفاده نکردن از آن: امام علی(ع) فرموده اند:” بخل ننگ است.” بسیاری از افراد هستند که با وجود مال و ثروت فراوان به کسی کمک نمی کنند و بخیل هستند.

همچنین بخوانید: جملات زیبا درباره زندگی و امید

اسراف کردن: اسراف کردن و کمک به کسی که مستحق کمک نمی شود گونه ای از اسراف است. پس اسراف هم باعث ایجاد فقر در جوامع می شود.

بیکار بودن: یکی از علت های فقر بیکاری و تنبلی در انجام کار هاست. کسی که از روی تنبلی و بی برنامگی کاری را انجام نمی دهد باعث فقیر بودنش می شود.

احتکار و گران فروشی کردن: افرادی هستند که برای سود بیشتر گران فروشی می کنند و یا اجناس را احتکار می کنند. این امر هم باعث می شود فقر و تنگ دستی در جامعه به وجود آید.

امام علی(ع) درباره فقر احادیث و جملات زیادی فرموده اند و همچنین در نهج البلاغه هم در مورد فقر سخن گفته اند، که بعضی از آن ها در زیر آورده شده اند.

جملات امام علی(ع) درباره فقر

جمله امام علی (ع) درباره فقر و تهی دستی

الْغِنَى وَ الْفَقْرُ، بَعْدَ الْعَرْضِ عَلَى اللَّه.

امام علی (ع) فرمودند: توانگرى و تهى دستى پس از عرضه داشتن كردار است به خداى تعالى.

( حکمت 452،  نهج البلاغه)

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

حدیث امام علی(ع) درباره فقر

امام علی(ع) فرموده است: “چهار چیز کم آن‌ها زیاد است: 1. آتش، 2. کینه و عداوت، 3. فقر، 4. مرض.”

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

جمله امام علی (ع) درباره فقر خطاب به فرزندش

امام علی(ع) خطاب به فرزندش امام حسن‌ مجتبی(ع) می‌فرمایند: “فرزندم کسی‌ که به فقر دچار شود به چهار خصلت در او به وجود می آید، ضعف در یقین، نقص در عقل، سستی در دین، کم‌حیایی در چهره، پس از فقر به خدا پناه می‌بریم.”

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

جملات امام علی (ع) درباره فقر _ مقایسه فقیر با ثروتمند

شَحیحٌ غَنِیُّ أفْقَرُ مِن فَقیرٍ سخِیٍّ!

“یك ثروتمند بخیل و طمعكار از یك فقیر سخاوتمند فقیرتر است!”

(مواعظ عددیّه، ص 22)

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

جمله امام علی(ع) درباره فقر و رابطه آن با فراموشی

اَلْفَقْرُ یُنْسی.

“فقر، باعث فراموشی (غفلت اجتماعی) انسان می شود.”

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

حدیث امام علی(ع) درباره فرد فقیر

اَلْفَقِیرُ حَقَیرٌ لاَ یُسْمَعُ کَلاَمُهُ، وَ لاَ یُعْرَفُ مَقَامُهُ.

“فقیر کوچک شمرده می شود، سخن او را نمی شنوند و منزلت و شان او را نمی شناسند.”

 

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

سخن امام علی (ع) درباره فقر

لَوْ کَانَ الْفَقِیرُ صَادِقَا یُسَمُّونَهُ کَاذِبَاً، وَ لَوْ کَانَ زَاهِدَاً یُسَمُّونَهُ جَاهِلاً

“اگر فقیر راست گو باشد، او را دروغ گو می شمارند و اگر پارسایی کند، او را نادان می پندارند.”

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

حدیث حضرت علی (ع) درباره غریب بودن فقیر

اَلْمُقِلُّ غَرِیبٌ فِی بَلْدَتِهِ.

“تهی دست و فقیر، در وطن خویش هم غریب است.”

(حکمت56، نهج البلاغه)

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

روایتی دیگر از امام علی (ع) درباره غریب بودن فقیر 

لَیْسَ فِی الْغُرْبَهِ عَارٌ، اِنَّمَا الْعَارُ فِی الْوَطَنِ وَالاِفْتِقَارِ

“غریب بودن، ننگ نیست. ننگ این می باشد که انسان در وطن خود به دلیل فقر و تهی دستی، غریب باشد.”

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

سخن امام علی(ع) درباره بخشندگی در زمان فقر

امیرالمومنین (ع) می فرمایند: “برترين و بهترین بخشندگي، بخشش در زمان تنگدستي است.”

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

سخن حضرت علی(ع) درباره کمک به فقیر

حضرت علی(ع) فرموده اند:” محبوب ترين مؤمن در نزد خداوند كسي است كه به مؤمن فقيري در تهی دستی و تنگدستي دنيا و گذران زندگي کمک کند.”

(تحف العقول، ص 376)

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

حدیث حضرت علی(ع) در مورد فقر خطاب به حنیفه

امام علی (ع) خطاب به محمدبن حنفیه می فرمایند:”فرزندم! از فقر بر تو می ترسم، از آن به خدا پناه ببر! زیرا فقر دین انسان را ناقص و عقل و اندیشه او را مشوش، و مردم را نسبت به او، و او را نسبت به مردم بدبین می کند.»

(حکمت319، نهج البلاغه)

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

سخن امیر المومنین (ع) درباره فقرا

«إذا بَخِلَ الْغَنِىُّ بِمَعْرُوفِهِ باعَ الْفَقیرُ آخِرَتَهُ بِدُنْیاهُ،»

“هرگاه اغنیاو ثروتمندان از کمک به فقرا و تنگ دستان بخل بورزند فقرا آخرت خود را به دنیایشان مى فروشند.”

(حکمت372، نهج البلاغه)

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

جمله امام علی(ع) درباره فقر_ امانت داری

«اَلامانَةُ تَجُرُّ الرِّزقَ، و َالخيانَةُ تَجُرُّ الفَقرَ.»

“امانت دارى روزى مى ‏آورد و خيانت در امانت فقرمی آورد.”

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

سخن امام علی(ع) درباره فقیر

حضرت علی(ع) می فرماید:

«الفقر یخرس الفطن عن حجته»

“فقیر از بیان دلیل فقیر بودنش عاجز است.”

(حکمت 3، نهج ابلاغه)

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

جملات امام علی (ع) در درباره علت فقر _ کمک ثروتمند به نیازمند

حضرت علی (ع) در این باره می فرمایند:

«إنَّ اللّهَ سُبحانَهُ فَرَضَ فی أَمْوالِ الأغْنِیاءِ أَقْواتَ الفُقَراءِ فَما جاعَ فَقیرٌ إلاَّ بِما مُتِّعَ بِهِ غَنیٌ»

” خداوند روزی نیازمندان را در اموال ثروتمندان واجب کرده است و نیازمندی گرسنه نمی ماند، مگر اینکه توانگری از حق او بهره مند شده باشد.”

(حكمت328، نهج البلاغه)

سخن حضرت علی(ع) درباره کمک کردن به فقرا _حساب روز قیامت

همچنین حضرت علی(ع) می فرمایند:

«اِنَّ اللّهَ فَرَضَ عَلَی الأغنِیاءِ فی أَموالِهِمْ بِقَدْرِ ما یَکْفی فُقَراءَهُمْ فَإِنْ جاءُوا وَ عَرَوُا جاهَدُوا فی مَنْعِ الأغنِیاءِ فَحَقٌّ عَلَی اللّهِ أَنْ یُحاسِبَهُمْ یَومَ القِیامَةِ وَ یُعَذِّبَهُمْ عَلَیهِ»

” خداوند بر ثروتمندان واجب کرده است تا از اموالشان به اندازه کفایت فقیران هزینه کنند. اگر نیازمندان، گرسنه یا عریان باشند، به سبب منع ثروتمندان است و خداوند از آنها در روز قیامت حساب می کشد و مجازات می کند.”

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

حدیث امام علی(ع) در مورد بخشندگی به نیازمند

در روایتی دیگر امام علی (ع) می فرمایند:

«فَمَنْ آتاهُ اللّهُ مالاً فَلْیَصِلْ بِهِ القَرابَةَ وَلْیُحْسِنْ مِنهُ الضّیافَةَ وَلْیَفُکَّ بِهِ الأسیرَ وَالعانِیَ وَلْیُعْطِ مِنهُ الفَقیرَ وَ الغارِمَ وَلْیَصْبِرْ نَفْسَهُ عَلَی الحُقوقِ وَالنَّوائِبِ إبْتِغاءَ الثَّوابِ»

” هرکس که خداوند مالی را به او ببخشد، باید به خویشاوند خود بخشش کند، و سفره های مهمانی پهن کند، و اسیر را آزاد کند، و از آن به نیازمندان و بدهکاران بپردازد، و برای به دست آوردن ثواب الهی در برابر پرداخت حقوق الهی شکیبایی ورزد.”

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

جمله امام علی(ع) درباره از بین بردن فقر

امیر المومنین (ع) در مورد از بین بردن فقر می‌فرمايند:

“خدايا آبرويم را با بی‌نيازی نگهدار و با تنگدستی شخصيت مرا لكه‌دار مفرما كه از روزی خواران تو روزی خواهم و از بدكاران عفو و بخشش طلبم! مرا در ستودن آن كس كه به من عطايی فرمود موفق فرما و در نكوهش آن كس كه از من دريغ داشت، در صورتی كه در پشت پرده اختيار هر بخشش و دريغی در دست توست و تو بر همه چيز توانايی.”

(خطبه225، نهج البلاغه)