نیازهای رایج هنگام خرید دوچرخه (راهنمای خرید دوچرخه)
راحتی دوچرخه
دوچرخهها راحتی های مختلف دارند. از یک دوچرخه مسابقه ای انتظار راحتی چندانی نداریم و در یک دوچرخه کورسی بدن تا حد ممکن پایین می آید تا مقاومت در برابر هوا کم شود. اما یک دوچرخه تفریحی شهری اجازه می دهد کاملا عمودی بنشینید و مناظر را نگاه کنید. اما روی دوچرخه دوم نمی شود بیشتر از یکی دو ساعت رکاب زد. شکل بدنه و زوایای قرار گیری بدن، فاکتور اول مشخص کننده راحتی هستند. دوچرخه ای انتخاب کنید که در هنگام راندن، دستهایتان چندان رویش کشیده نباشد و بدنتان روی آن احساس راحتی کند.
نکته بعدی در راحتی شما، شکل زین است. زینهای پهن تر به شما اجازه راحتتری میدهد در حالی که زینهای مسابقهای معمولا نازک و سفت هستند. اصلا عجیب نیست اگر ببینید که کسی درست بعد از خریدن چرخهای با زین مسابقهای، زین آن را با چیزی راحت تر (بزرگتر و نرمتر) عوض کند. اما شاید بد نباشد اگر تازه کار هستید اینکار را یکی دو هفته به عقب بیندازید – شاید زین اصلی برای شما به اندازه کافی راحت باشد.
سیستمجدا کردن اجزا
دوچرخه درست مانند یک کامپیوتر است. میشود اجزای آن را به روز کرد، جدا کرد، تمیز کرد یا هر چیز دیگر. در گذشته اینکار نیازمند انواع آچار بود و دارا بودن مهارتهای فنی ولی حالا با مکانیزمی به اسم Quick Release فقط در چند ثانیه می توانیم چرخها و معمولا زین را جدا کنیم. بخصوص در مورد چرخ جلوی دوچرخه های بزرگتر این نکته مهمی است و به شما در جا دادن دوچرخه تان در ماشین کمک بزرگی می کند. همچنین داشتن کوییک ریلیز برای زین، اجازه می دهد دوچرخه را به دوستان قرض بدهید و آنها در چند لحظه، اندازه آن را به چیزی که برایشان مناسب است تغییر دهند. این را هم بگویم که در جاهایی که دزدی زین و چرخ و غیره مرسوم است، مکانیزم کوییک ریلیز اینکار را برای دزد راحت میکند.
سری لوازم دوچرخه
در جهان دو یا سه کارخانه بیشتر لوازم اصلی دوچرخه های ما را نمیسازند که مشهورترین آنها Shimano است و کارخانههای دیگر اسرام و کمپاگنولو. اما این کارخانهها ردههای مختلفی از تولیدات دارند و گفتن «شیمانو» مثل این است که بگوییم «ماشین من سایپا است». مطمئنا بین پراید و کپچر فاصله است. رده لوازم معمولا روی سیستم تعویض دنده عقب قابل خواندن است و ترتیب رده بندی لوازم شیمانو (مشهور به groupset) از سطح پایینتر به سطح بالاتر به شرح زیر است:
- Tourney
- Altus
- Acera
- Alivio
- Deore
- DEORE
- SLX
- Deore XT
- Deore XT Di2
- Deore XTR
- Deore XTR Di2
- Zee and Saint
ولی اصلا از اینکه یک تورنی یا Acera بخرید نگران نباشید. دوچرخه اول من تورنی است و هنوز هم به خوبی کار میکند. تقریبا نصف بالای جدول تنها مربوط به سیستمهای مسابقهای هستند و در نیمه اول هم رده بالاتر بیشتر به معنی کمی سبک تر یا کمی سریع تر است که همزمان باید به معنی احتمال خرابی بیشتر و نیاز به تنظیم بیشتر تفسیرش کنید. از نظر فنی تنها توصیه می کنم این اسم ها را برای تخمین کیفیت یک دوچرخه و حدود قیمتی آن نگاه کنید و نه برای انتخاب.
مثلا اگر دو دوچرخه را در یک رده قیمت پسندید ولی یکی رده آسرا بود و یکی آلتوس، آسرا احتمالا انتخاب بهتری است.
فرمان دوچرخه
فرمان ها شکل های مختلفی دارند. بسیاری از دوچرخه های کوهستان فرمان ها مستقیم و صاف ،ولی دوچرخه های جاده، فرمان های مشهور به دراپ (کورسی) دارند. فرمان های دیگر شکل های پروانهای یا به هر شکل دیگری یافت می شوند. فرمان صاف، به شما کنترل بیشتری روی دوچرخه می دهد و فرمان پروانهای اجازه مید هد دست هایتان را در حالت های مختلفی بگذارید و در نتیجه جلوی خستگی را بگیرید. اما مهمترین بحثی که باعث شد بحث فرمان را به شکل مستقل مطرح کنم این است که یک فرمان عریض، جلی مانور شما در شهر را میگیرد. در صورتی که به فکر یک دوچرخه برای حرکت در شهر و احتمالا – تا حدی معقول – لابلای ماشینها هستید، بهتر است فرمانی با عرض حداکثر ۷۰ سانتیمتر بخرید. دوچرخههای شهری حتی فرمانهای کوچکتری هم دارند تا خطر برخورد به موانع را کمتر کنند. در مقابل یک دوچرخه کوهستان فرمانی عریضتر دارد تا کنترل شما بر جاده را بهتر کند.
جنسیت دوچرخه
در گذشته بسیاری از شرکت ها مدعی می شدند که دوچرخه های زنان و مردان به شکل ماهوی با یکدیگر تفاوت دارند. این روزها شرکت های بزرگ به سمت این رفته اند که در بحث دوچرخه سواری بین بدن زنان و مردان تفاوتی جدی نیست و در نظر گرفتن قد و فاصله فاق تا زمین و چنین چیزهایی برای انتخاب دوچرخه کافی است. البته هنوز هم بیشتر شرکت ها دوچرخه هایی با عنوان «مخصوص زنان» می سازند چون از نظر فروش موفقیت بیشتری به دنبال دارد. معمولا دوچرخه های زنان میله وسطی کوتاه تری دارند تا رد کردن پا نیازمند بالا بردن زیاد پا نباشد یا به شکل پیش فرض از زین هایی پهن تر روی دوچرخه هایی که به اسم «ویژه زنان» تبلیغ می شوند استفاده می کنند تا هماهنگی بیشتر با شکل نشیمنگاه عریضتر زنان داشته باشد. در نهایت انتخاب دوچرخه بیشتر وابسته به سلیقه شما است و اگر زنی هستید که دوچرخهای با اسم «مردانه» را پسنیدهاید، هیچ نگرانی ای نیست به خرید آن نداشته باشید.
زیبایی دوچرخه
نظر من را بخواهید بعد از سایز و پولی که دارید، زیبایی یکی از مهمترین فاکتورها است. دوچرخه ای که می خرید ممکن است بارها به آن نگاه کنید، حتی ممکن است گوشهای در خانه شما باشد و برای سال ها بخشی از زندگی شما باشد. فرض کنید در حال خرید یک تی شرت هستید که قرار است ۳ سال آن را بپوشید. مطمئنا در کنار راحتی و کارایی و غیره، باید از ظاهر آن هم خوشتان بیاید. خوب است این فاکتور مهم را در انتخاب لحاظ کنید. چه در رنگ و چه در شکل ظاهری یا حتی گزینههایی مثل شکل فرمان.
برند دوچرخه
مثل هر چیز دیگر، چند برند بزرگ بیشترین دو چرخههای بازار را میسازند. برندهای گرانتر مانند جاینت (Giant)، کنندال (Cannodale)، اسکات (Scott)، کیوب (Cube)، … معمولا قیمت های بیشتری دارند ولی در عوض می توانید از هماهنگی کامل قطعات با یکدیگر و طراحی بدنه و غیره مطمئن تر باشید. اما این حرف اصلا به این معنی نیست که برندهای کمی ارزانتر مثل ویوا (Viva) یا اورلرد (Overloard) دارای دوچرخه های خوبی نیستند. اینجا هم مثل بحث سامسونگ و اپل و غیره، گاهی آدمها طرفدار سرسپرده یک برند میشوند یا احساس می کنند خریدن یک برند به آن ها شخصیت می دهد یا هر چیز احمقانه دیگر. از این آدم ها نباشید.
سایز دوچرخه
سایز یک دوچرخه و راحتی آن مهمترین نکته ای است که حین خرید باید به آن توجه کرد. سعی کنید از جایی خرید کنید که بتوانید مسیری حتی کوتاه را سوار دوچرخه شوید.
راحتی دوچرخه سوار به دو نکته مربوط است: هماهنگی بدنه با بدنه شما و سایز صحیح. دوچرخهها در واقع یک بدنه هستند بعلاوه دو چرخ و خرت و پرت هایی مانند زنجیر و غیره که یک فرمان از طریق قطعهای به نام کرپی روی آن بسته شده است. زاویه نشستن بر اساس طرحهای مختلف متفاوت است. دوچرخهای که روی آن عمودی تر بنشینید برای مسافت کوتاه راحت تر به نظر میرسد ولی در مسافت طولانی خسته کننده است. دوچرخهای را تست کنید و ببینید که شکل نشستن روی آن برایتان راحت باشد. دست ها بیش از حد کشیده نشده باشند. فرمان خیلی بالا نباشد و غیره… .
اما جدای از شکل بدنه، بحث سایز هم مطرح است. به شکل سنتی با عددهای مختلفی در مورد سایز صحبت میکنند اما در دنیای امروز، عباراتی مثل اسمال، مدیوم و لارج مرسوم تر هستند. مثلا ممکن است یک کمپانی مانند جاینت، بگوید که برای قد ۱۷۷ تا ۱۸۸، سایز «مدیوم لارج» را پیشنهاد می کند.
قیمت دوچرخه
خب مشخص است که قیمت یکی از اصلی ترین دلایل انتخاب است. بهتر است با یک ایده از پولی که میخواهید بدهید راهی بازار شوید و «گول» نخورید که دو برابر خرج کنید. دوچرخه گرانتر الزاما بهتر نیست. مثلا اگر دنبال دوچرخهای هستید که با حداقل مراجعه به تعمیرگاه مدتها سوار آن شوید احتمالا یک دوچرخه رده پایین شیمانو بسیار بهتر از یک Deore است یا اگر قرار است دوچرخه را در خیابان قفل کنید، اصلا نباید سراغ چیزی گرانقیمت و درخشان بروید. بخصوص اگر این دوچرخه اول شما است، زیاد هزینه نکنید. اگر واقعا مدتی سوارش شدید، به زودی کشف خواهید کرد که بهترین دوچرخه برای شما چیست و دوچرخه بعدی را دقیقتر انتخاب خواهید کرد. به عنوان یک تخمین باید بگویم که با ۱۰۰ دلار میشود یک دوچرخه خرید، با ۳۰۰ دلار میشود یک دوچرخه بسیار مناسب خرید که سالها از آن لذت ببرید و با ۱۰۰۰ دلار میشود برای مصرفی حرفه ای صاحب دوچرخه شد.