علت و درمان ترس از فضای بسته یا کلاستروفوبیا

در این مطلب به بررسی دلایلی، علائم و روش های درمانی ترس از فضای بسته و یا کلاستروفوبیا می پردازیم. کلاستروفوبیا یک اصطلاح روانشناسی به معنای ترس غیرمنطقی از فضاهای محدود است. افرادی که تحت تأثیر کلاستروفوبیا قرار می گیرند اغلب برای اجتناب از فضاهای محدود مانند آسانسورها، تونل ها، قطارهای لوله ای و توالت های عمومی تلاش می کنند. اما اجتناب از این مکان ها ممکن است ترس را تقویت کند. فوبیا و یا ترس از فضاهای بسته، در توانایی شما برای عملکرد در محل کار، مدرسه یا سایر فعالیت های روزانه اختلال ایجاد کند. محرک های رایج عبارتند از تونل ها، آسانسورها، قطارها و هواپیماها. آموزش رفتار درمان اصلی است. سایر روش های مقابله شامل آرامش (یوگا)، تمرینات تنفس عمیق و پیوستن به یک گروه حمایتی است.

کلاستروفوبیا چیست؟

کلاستروفوبیا یک ترس شدید از فضاهای بسته است. همه ما سعی می کنیم از چیزهایی که باعث ناراحتی ما می شود اجتناب کنیم. تفاوت بین ترس و فوبیا در این است که فوبیا ترس شدید و غیرمنطقی نسبت به یک یا چند چیز یا موقعیت است. همچنین، در فوبیا، سطح ترس شما با خطر واقعی ارائه شده توسط شی یا موقعیت ترسناک مطابقت ندارد.

وقتی ترس در توانایی شما برای انجام فعالیت های روزانه اختلال ایجاد کند، فوبیا به یک مشکل جدی برای شما تبدیل می شود. فوبیا می تواند توانایی شما را برای کار موثر محدود کند، بر روابط شما فشار وارد کند و عزت نفس شما را کاهش دهد.

چه موقعیت هایی می تواند باعث ایجاد کلاستروفوبیا شود؟

محرک های رایج این ترس، اماکن زیر می باشند :

• تونل ها
• آسانسور
• قطارها
• هواپیماها
• ماشین های کوچک.
• غارها
• دستگاه تصویربرداری ام آر آی.
• انبارها
• اتاق های کوچک بدون پنجره یا با پنجره هایی که باز نمی شوند.
• فکر کردن در مورد قرار گرفتن در یک فضای محدود.

کلاستروفوبیا چه نوع بیماری است؟

اگر به کلاستروفوبیا مبتلا هستید، از قرار گرفتن در یک فضای بسته یا تنگ احساس اضطراب می کنید. ممکن است در تمرکز و عملکرد روزمره شما خلل ایجاد کند. ممکن است آنقدر به قرار گرفتن در یک فضای بسته فکر کنید که خواب و آسایش شما را در شب مختل کند.

کلاستروفوبیا چقدر شایع است؟

حدود 12.5 درصد از جمعیت به کلاستروفوبیا مبتلا هستند. کلاستروفوبیا در زنان بیشتر از مردان است. اگرچه هر فردی در هر سنی می تواند به فوبیای خاص مبتلا شود، اما بیشتر آنها در دوران کودکی و نوجوانی ایجاد می شوند.

علائم کلاستروفوبیا یا ترس از فضای بسته

علائم کلاستروفوبیا شبیه علائم اضطراب و حمله پانیک است. ممکن است تجربه کنید:

علائم فیزیکی این بیماری عبارت اند از  :

• عرق کردن یا تکان دادن.
• سفتی در قفسه سینه یا ضربان قلب سریع.
• مشکل در تنفس یا تنفس سریع.
• لرز یا گرگرفتگی (صورت قرمز و داغ).
• احساس خفگی
• ناراحتی معده و دلپیجه.
• سرگیجه، احساس ضعف یا سبکی سر.
• دهان خشک.
• احساس سردرگمی و گیجی.
• بی حسی یا گزگز شدن بدن .
• در گوش شما زنگ می زند.
• گریه، عصبانیت، یخ زدن یا چسبیدن (علائم یک فوبی خاص در کودکان).

علائم روحی و روانی ترس از فضای بسته :

• ترس از دست دادن کنترل
• ترس از غش کردن.
• احساس ترس.
• احساس اضطراب شدید.
• احساس نیاز شدید به ترک موقعیت.
• درک اینکه ترس منطقی نیست، اما نمی توانید بر آن غلبه کنید.
• ترس از مردن

بررسی دلایل ترس از فضای بسته

آنچه باعث ایجاد کلاستروفوبیا می شود به طور کامل درک نشده است. محققان معتقدند دلایل ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• یک اتفاق آسیب زا در کودکی: برخی از بزرگسالان مبتلا به کلاستروفوبیا یک یا چند رویداد را گزارش می کنند که در دوران کودکی در فضایی تنگ به دام افتاده یا محصور شده اند.
• یک رویداد محرک پس از کودکی: ممکن است شما یک رویداد محرک مانند گیر افتادن در آسانسور یا تجربه تلاطم شدید در هواپیما داشته باشید.
• قرار گرفتن در معرض کلاستروفوبیا والدین در دوران کودکی: اگر نگرانی های ناشی از واکنش یکی از والدین خود به فضاهای بسته را احساس کنید، ممکن است دچار کلاستروفوبیا شوید.

دانشمندان بر این باورند که مواد شیمیایی عصبی ناحیه ای از مغز، آمیگدال شما را در حضور ترس بیش از حد تحریک می کنند. همچنین تصور می‌شود که یک جهش ژنتیکی می‌تواند خطر کلاستروفوبیا را در صورت داشتن آن نقص ژنی افزایش دهد.

نحوه تشخیص کلاستروفوبیا و ترس از فضای بسته

پزشک شما می تواند تشخیص دهد که ترس شما واقعاً یک فوبیا است و یا فقط یک ترس معمولی است و  نتیجه یک وضعیت پزشکی یا اختلال روانپزشکی نیست. فوبیا به طور قابل توجهی در توانایی شما برای داشتن یک زندگی عادی اختلال ایجاد می کند.

پزشک ممکن است پرسشنامه‌ای بدهد تا پر کنید یا مستقیماً از شما بپرسد که کلاستروفوبیا چه تأثیری بر زندگی روزمره‌تان داشته است، چقدر ترس شما شدید است و چقدر آن را احساس می‌کنید، چگونه بر تعامل شما با دوستان و خانواده‌تان تأثیر می‌گذارد و چگونه با آن کنار می‌آیید.

مشاوره شما همچنین ممکن است از شما سوالات دیگری درباره خودتان بپرسد، از جمله تغییرات اخیر زندگی، عوامل استرس زا، و هر دارو یا مکملی که مصرف می کنید.

اگر همه موارد زیر را داشته باشید، ممکن است ارائه دهنده شما تشخیص کلاستروفوبیا را بدهد:

• ترس شما از فضاهای بسته شدید است و شش ماه یا بیشتر وجود داشته است.
• ترس یا اضطراب شما در مورد یک موقعیت خاص، فضاهای بسته مانند آسانسور یا ماشین کوچک.
• از قرار گرفتن در فضاهای بسته فرار می کنید یا آن را با ترس یا اضطراب شدید تحمل می کنید.
• ترس شما با شرایط واقعی تناسب ندارد.
• ترس شما باعث ناراحتی قابل توجه شما می شود یا به طور قابل توجهی توانایی شما را برای عملکرد مختل می کند.

کلاستروفوبیا چگونه درمان می شود؟

بدون درمان، فوبیا می تواند یک عمر ادامه داشته باشد و شما را از مردم و فعالیت های اجتماعی منزوی کند. خوشبختانه فوبیا بسیار قابل درمان هستند. روان درمانی، به ویژه مواجهه درمانی – به 90٪ از افرادی که مرتب تمرینات خود را انجام می دهد، کمک خواهد کرد.

برای درمان ترس از فضای بسته دو روش درمانی، مواجهه درمانی و درمان شناختی رفتاری وجود دارد.

• مواجهه درمانی

مواجهه درمانی که به آن درمان حساسیت زدایی نیز گفته می شود. شما به تدریج در معرض موقعیت ترسناک خود قرار می گیرید. با قرار گرفتن در معرض تدریجی و مکرر، هدف این است که در موقعیت خاص خود احساس راحتی کنید.

مواجهه درمانی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

1. با فوبیای ترسناک خود به طور مستقیم، در زمان واقعی روبرو شوید.
2. یادآوری و توصیف تجربه ترسناک خود.
3. نگاه کردن به تصاویر یا استفاده از واقعیت مجازی برای نزدیک شدن به تجربه ترسناک واقعی و در عین حال در یک محیط امن باشید.

درمان همچنین شامل تمرینات تمدد اعصاب و تنفس است. روانشناس شما بر اساس شدت علائم شما یک برنامه منحصر به فرد برای شما ایجاد خواهد کرد.

• درمان شناختی رفتاری (CBT)

این نوع روان درمانی (گفتار درمانی) بر مدیریت فوبیای شما با تغییر طرز تفکر، احساس و رفتار شما تمرکز دارد.

در طول CBT، شما:

• در مورد علائم خود صحبت کنید و احساس خود را شرح دهید.
• فوبیای خود را عمیق تر کاوش کنید تا درک درستی از نحوه پاسخگویی به دست آورید.
• یاد بگیرید چگونه تفکر خود را تشخیص دهید، ارزیابی مجدد کنید و تغییر دهید.
• از مهارت های حل مسئله برای یادگیری نحوه مقابله استفاده کنید.
• به جای اجتناب از فوبیا با آن روبرو شوید.
• یاد بگیرید چگونه ذهن و بدن خود را آرام نگه دارید.

دارو برای درمان کلاستروفوبیا

علاوه بر درمان و راهبردهای مقابله ای، گاهی اوقات داروهایی برای مدت کوتاهی برای درمان اضطراب ناشی از کلاستروفوبیا تجویز می شود. به عنوان مثال، ارائه دهنده شما ممکن است داروهایی را برای درمان اضطراب هنگام پرواز تجویز کند. دو گروه اصلی دارویی که اغلب تجویز می شوند عبارتند از:

• بنزودیازپین ها، مانند داروهای ضد اضطراب آلپرازولام (Xanax®)، کلونازپام (Klonopin®) و دیازپام (Valium®).
• مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین، مانند پاروکستین (Paxil®) یا اسیتالوپرام (Lexapro®).

راهکارهای مقابله با کلاستروفوبیا

علاوه بر مراجعه به مشاوره و یا روان‌شناس، می‌توانید یکی از موارد زیر را امتحان کنید تا احساس راحتی کنید:

1. با کسی که به او اعتماد دارید صحبت کنید: اینکه کسی به ترس های کلاستروفوبیک شما گوش دهد می تواند برای شما مفید باشد.
2. تمرینات ریلکسشن: تمرینات تنفس عمیق (به آرامی و عمیق از طریق بینی نفس بکشید، سه ثانیه نگه دارید، نفس را به آرامی از دهان خارج کنید)، تمرکز حواس، آرام سازی پیشرونده عضلانی (تنش و شل کردن گروه های عضلانی) و روش های دیگر را امتحان کنید. آروم باش. تجسم کنید و توجه خود را روی چیزی متمرکز کنید که باعث آرامش شما می شود.
3. به یک گروه پشتیبانی بپیوندید: گروه های پشتیبانی می توانند برای دانستن اینکه شما تنها نیستید و برای به اشتراک گذاشتن نکات و توصیه ها مفید هستند.
4. بررسی کنید که آیا سازمانی دوره ای برای غلبه بر ترس شما ارائه می دهد: به عنوان مثال، اگر از پرواز می ترسید، بررسی کنید که آیا یک شرکت هواپیمایی یا فرودگاه محلی شما کلاسی در مورد ترس از پرواز ارائه می دهد یا خیر.
5. مراقب خود باشید: رژیم غذایی متعادل داشته باشید، عادات خواب خوب را دنبال کنید و حداقل پنج روز در هفته به مدت 30 دقیقه ورزش کنید. انتخاب سبک زندگی سالم می تواند اضطراب شما را کاهش دهد.

افرادی که به ترس از فضای بسته و یا کلاستروفوبیا مبتلا هستند قطعا به هنگام انجام، خدمات درمانی نظیر MRI و یا سی تی اسکن با مشکل مواجه خواهند شد. بیمار در چنین شرایطی باید چه کار کند؟

در اولین ملاقات با پزشک خود بگویید که دچار کلاستروفوبیا هستید. آنها ممکن است کمی قبل از آزمایش دارویی برای کمک به آرامش اعصاب شما تجویز کنند. بسته به ناحیه ای از بدن شما که معاینه می شود، ممکن است گزینه های دیگری در طول اسکن MRI وجود داشته باشد. بپرسید که آیا دستگاه ام آر آی باز موجود است و می تواند گزینه ای برای معاینه شما باشد.

بدانید که نسیم ملایمی روی صورت شما می وزد، هدستی برای جلوگیری از سر و صدا یا گوش دادن به موسیقی در حین اسکن در دسترس است، و اگر احساس ناراحتی کردید و می خواهید از دستگاه خارج شوید، یک دکمه وحشت خواهید داشت. هر زمان. همچنین، تکنسین شما در طول اسکن با شما صحبت خواهد کرد. سایر نکات برای حفظ آرامش عبارتند از:

قبل از ورود به دستگاه چند نفس عمیق و آهسته بکشید.

از زمانی که روی میز دراز کشیده اید چشمان خود را بسته نگه دارید و خود را در مکانی تصور کنید که برای شما آرام و آرام است (مثلاً در یک ساحل یا زیر ستاره ها روی یک پتو در یک زمین باز دراز کشیده اید).

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر ترس شدید شما از فضاهای بسته ممکن است وقت آن رسیده باشد که به ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود مراجعه کنید:

• در فعالیت های روزانه شما از جمله عملکرد در محل کار یا مدرسه اختلال ایجاد می کند.
• شما را از فعالیت ها یا رویدادهای خاص با خانواده و دوستان دور نگه می دارد.
• بیشتر اوقات افکار شما را مصرف می کند.
• شما را در شب بیدار نگه می دارد.
• یادداشتی از کلینیک کلیولند

دانستن اینکه بسیاری از افراد فوبیا دارند، ممکن است آرامش بخش باشد. ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما آماده کمک به شما است. خبر خوب این است که کلاستروفوبیا یک بیماری قابل درمان است. با درمان و تعهد خود به تمرین تکنیک هایی که در درمان یاد می گیرید، می توانید یاد بگیرید که با محرک های خود کنار بیایید، ترس خود را از فضاهای محدود مدیریت کنید و از زندگی خود لذت ببرید.