ترس از پرواز (آئرو فوبیا) چگونه درمان می شود؟ + علائم و دلایل

غلبه بر ترس از پرواز به شجاعت و تمرین زیادی نیاز دارد. اما با درمان مناسب امکان پذیر است. من تا 30 سالگی هرگز پرواز نکردم و غلبه بر ترس خودم از پرواز یکی از سخت ترین دستاوردهای زندگی ام بود. اگر بتوانید با موفقیت محرک هایی را که باعث ایجاد اضطراب شما می شوند شناسایی کنید، اولین قدم را برداشته اید. اکثر افرادی که از پرواز می ترسند، به کلاستروفوبیک (ترس از فضای بسته) و اگورافوبیا، آکروفوبیا و… نیز مبتلا هستند. آنها از اینکه داخل هواپیما محبوس شوند وحشت دارند. در ادامه این مطلب قصد داریم چند روش مقابله و درمان ترس از پرواز (Aerophobia) را برای شما عزیزان بازگو کنیم.

فوبیای پرواز یا آئرو فوبیا چیست؟

فوبیا به ترس شدید و غیر منطقی از چیزی گفته می شود که زندگی عادی فرد را مختل می کند به عبارت دیگر ترسی که نسبت به خطر آن نامتناسب است. اکثر افرادی که از فوبیای پرواز رنج می برند می دانند که پرواز امن است و در عین حال ترسناک است.

آئروفوبیا (Aerophobia) یک ترس شدید از پرواز در هواپیما است. افراد مبتلا به این اختلال ممکن است در مورد جنبه های مختلف پرواز، مانند برخاستن، فرود یا محبوس شدن در هواپیما بترسند. ممکن است بدانید که ترس شما غیرمنطقی است. آمار نشان می دهد که مسافرت هوایی کمترین میزان مرگ و میر را در بین سایر اشکال حمل و نقل دارد. اما نمی توانید دلیلی برای رهایی از اضطراب داشته باشید.

دلایل ترس از پرواز چیست؟

ایروفوبیا معمولاً علت خاصی ندارد. بسیار نادر است که هوا هراسی ناشی از یک تجربه آسیب زا در پرواز باشد. محرک های خاص ممکن است شامل موارد زیر باشد: اخبار مربوط به تروریسم، سقوط یا خشونت در هواپیما.

آئروفوبیا بیشتر در افراد بین 17 تا 34 سال دیده می شود و این سنی است که تغییرات مهمی مانند فارغ التحصیلی، ازدواج یا زایمان رخ می دهد. و افراد ممکن است بترسند که پرواز در چنین زمان مهمی زندگی آنها را به خطر می اندازد. ممکن است شخصی برای سالها بدون اضطراب پرواز کند و یکباره به ترس از هواپیما مبتلا شود. به همین دلیل برای برخی این سوال مطرح است که دلایل ترس از پرواز چیست؟

آئروفوبیا معمولاً دلیل خاصی ندارد. بسیار نادر است که هوا هراسی ناشی از یک تجربه آسیب زا و دلهره آور در پرواز باشد. از دلایل شایع و محرک های خاص این فوبیا می توان به موارد زیر اشاره کرد :

• اخبار مربوط به تروریسم، سقوط یا خشونت در هواپیما
• برخاستن و فرود
• اخباری در مورد آتش سوزی یا بیماری که در هواپیما پخش می شود.
• آشفتگی (برآمدگی در طول پرواز).

سایر فوبیاها نیز می توانند ترس از پرواز (آئرو فوبیا) را تشدید کنند :

• آکروفوبیا (ترس از ارتفاع)
• آگورافوبیا (ترس از ترک خانه یا عدم توانایی در فرار از مکانی یا کمک گرفتن در صورت بروز مشکل)
• آنتروپوفوبیا (ترس از مردم)
• کلاستروفوبیا (ترس از فضاهای شلوغ و محدود)
• میسوفونیا (صدابیزاری)

نتیجه یک مطالعه حاکی از آن است که دلیل ترس از پرواز در افراد متفاوت است و متاثر از عوامل فیزیولوژیکی، روانی و اجتماعی است که برای هر فرد منحصر به فرد است. وجه مشترک بیش از 90 درصد از فوبیا های پرواز، ترس از غرق شدن در اضطراب در طول پرواز است. معمولاً افراد در حین پرواز یک وحشت غیر منتظره را تجربه می کنند و سپس می ترسند که علائم وحشتناک در پرواز بعدی آنها بازگردد.

همانطور که گفتیم این وحشت‌ها معمولاً در سنین 17 تا 34 سالگی و در زمان تغییر مهم زندگی مانند تولد، مرگ، ازدواج، طلاق یا فارغ‌التحصیلی ظاهر می‌شوند. به همین دلیل است که افراد مبتلا به فوبیای پرواز اغلب تعجب می کنند که چرا زمانی توانسته بودند اینقدر راحت پرواز کنند. ترس های بسیار کمی از پرواز ناشی از یک پرواز آسیب زا است.

ترس از پرواز بسیار رایج است، اما تقریباً 20 درصد از جمعیت گزارش می دهند که ترس آنها در زندگی کاری و اجتماعی آنها اختلال ایجاد می کند. غیر معمول نیست که پروازهای ترسناک از تعطیلات و ترفیع شغلی خودداری کنند. کارشناسان ترس از پرواز را به سه گروه اصلی تقسیم می کنند. شما متعلق به کدام یک هستید؟

• کسانی که علیرغم فرصتی که دارند پرواز نمی کنند یا بیش از پنج سال است که پرواز نکرده اند.
• کسانی که فقط در مواقع ضروری با وحشت شدید پرواز می کنند.
• کسانی که در صورت لزوم پرواز می کنند، اما با اضطراب.

چه چیزی ترس از پرواز را تشدید می کند؟

ترس ما از پرواز محرک هایی دارد، که افکار، تصاویر، احساسات و خاطراتی هستند که نسبت به آنها حساس شده ایم. فردی که به برخی از احساسات بدنی حساس است ممکن است از تلاطم یا بلند شدن و فرود عادی بترسد و همچنین کسی که از ارتفاع می ترسد ممکن است با فکر کردن در مورد پرواز چندین مایل بالاتر از سطح زمین وحشت کند.

از جمله عوامل محرک ترس از پرواز می توان به تلاطم، برخاستن، فرود آمدن، تروریسم، تصادفات، اضطراب های اجتماعی یا دور بودن بیش از حد از خانه اشاره کرد. برخی از افراد از آتش سوزی، گسترش بیماری از طریق سیستم هوایی، استفاده از توالت یا خشونت در هواپیما می ترسند. دیگران «احساس بدی» در مورد پرواز خود دارند، می ترسند که اضطراب آنها به نحوی یک فاجعه را پیش بینی کند.

علائم ترس از پرواز چیست؟

افرادی که به اختلال آئرو فوبیا مبتلا هستند، هنگامی که به پرواز فکر می کنند یا زمانی که با هواپیما سفر می کنند، اضطراب مداوم و شدیدی را تجربه می کنند. علائم آئروفوبیا که به عنوان آویووفوبیا نیز شناخته می شود، مشابه علائم سایر فوبیاهای خاص است. علائم فیزیکی ترس از پرواز ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• لرز
• احساس خفگی
• توهم
• اضطراب
• دلپیچه
• افزایش ضربان قلب
• حالت تهوع
• تکان دادن بی اراده دست و پا
• تنگی نفس
• تعریق زیاد

در برخی موارد، افراد مبتلا به ترس از پرواز ممکن است حمله پانیک شدید را تجربه کنند. برخی نیز در فروگاه آرامند و به محض اینکه پا در هواپیما می گذارند دچار ترس و اضطراب می شوند.

چگونه ترس از پرواز را درمان کنیم؟

خوشبختانه، ترس از پرواز یک بیماری قابل درمان است، حتی بدون دانستن علت اصلی. همانطور که گفته شد اگر بتوانید با موفقیت محرک هایی را که باعث ایجاد اضطراب شما می شوند شناسایی کنید، اولین قدم را برداشته اید. برخی از درمان های رایج ترس از پرواز عبارتند از:

1. درمان شناختی رفتاری (CBT)

CBT در تغییر طرز فکرتان در مورد پرواز تمرکز دارد. ممکن است شامل یادگیری در مورد نحوه عملکرد هواپیماها یا بررسی آمار ایمنی برای سفرهای هوایی در مقابل سایر اشکال سفر باشد. درمانگر شما همچنین می تواند تکنیک هایی را برای مدیریت محرک های خاص به شما آموزش دهد. به عنوان مثال، تنفس عمیق یا مدیتیشن در هنگام برخاستن، فرود یا تلاطم می تواند علائم اضطراب شما را کاهش دهد. شما همچنین می توانید یاد بگیرید که در هنگام بروز افکار منفی در مورد پرواز با آنها “بازگو کنید”.

2. مواجه درمانی

این نوع درمان به تدریج شما را در معرض مکان ها، افکار یا موقعیت هایی قرار می دهد که به سفر هوایی مربوط می شود. می توانید از یک فرودگاه دیدن کنید و ورود و خروج هواپیماها را تماشا کنید. ابزارهای واقعیت مجازی مانند شبیه سازی کامپیوتری پرواز نیز می توانند به شما کمک کنند بر ترس خود از پرواز غلبه کنید.

3. دارو درمانی

درمان پزشکی، قطعی نبوده، داروهای ضد اضطراب (معمولا یک SSRI یا یک SRNI) برای برخی از افرادی که در حین پرواز دچار وحشت می شوند مفید است، اما آنها باید مایل به مصرف داروها هر روز برای مدت طولانی باشند. و تأثیر کمی بر اضطراب پیش بینی کننده دارند. بنزودیازپین‌ها می‌توانند اضطراب پیش‌بینی را کاهش دهند، اما با اثرات درمانی مواجهه نیز تداخل دارند. گاهی نیز ممکن است زاناکس (آلپرازولام) یا والیوم (دیازپام) را تجویز کنند.

چگونه به ترس از پرواز غلبه کنیم؟

علاوه بر درمان فوبیای خود، کارهایی نیز وجود دارد که می توانید به تنهایی برای مقابله با ترس از پرواز انجام دهید.

پاسخ به سوالات متداول درباره اختلال ترس از پرواز