آیا یائسگی زودرس درمان دارد + راههای درمان یائسگی زودرس
در این نوشته اطلاعات مفیدی در رابطه با یائسگی زودرس در اختیار شما قرار خواهیم داد و خواهیم گفت آیا یائسگی زودرس درمان دارد و راه درمان یائسگی زودرس چیست.
- برخی از زنان هیچ گونه علائمی مبنی بر یائسگی زودرس ندارند، به جز این که باردار نمیشوند. این در حالی است که برخی دیگر، دقیقاً همان علائم یائسگی طبیعی را تجربه میکنند (از جمله، تعریق شبانه و گرگرفتگی).
- آزمایش خون میتواند تشخیص یائسگی زودرس را تایید کند. البته، آزمایشهای دیگری نیز برای پیدا کردن دلیل آن باید انجام شوند.
- اقدامات مختلف از جمله استروژن (معمولاً تا حدود 51 سالگی زمانی که یائسگی طبیعی رخ میدهد) میتواند به تسکین کاهش علائم کمک کند.
- زنانی که یائسگی زودرس را تجربه میکنند و میخواهند باردار شوند، میتوانند از روش کاشت تخمکهای یک زن دیگر در رحم خود استفاده کنند.
راه های درمان یائسگی زودرس
در پاسخ به این سول که آیا یائسگی زودرس درمان میشود باید بگوییم بله. در ادامه روش های رایج برای درمان یائسگی زودرس را به شما معرفی می کنیم.
- داروهای ضدبارداری خوراکی و هورمون درمانی
- در صورت تمایل به بارداری، لقاح آزمایشگاهی
اگر زنان مبتلا به یائسگی زودرس تمایلی به بارداری نداشته باشند، برای درمان یائسگی زودرس یکی از راهکارهای زیر به آنها ارائه میشود:
- قرصهای ضدبارداری حاوی استروژن و پروژسترون که به مدت 21 تا 24 روز مصرف میشوند و داروهای غیرفعال دیگر (دارونما) که در 4 تا 7 روز باقیماندهی ماه مصرف میشوند.
- هورمون درمانی که شامل دوز بالاتر استروژن که هر روز و پروژسترون که به مدت 12 تا 14 روز در ماه (هورمون درمانی دورهای) انجام میشود.
این درمانها معمولاً تا سن 51 سالگی (متوسط سن یائسگی) انجام میشوند. پس از آن، این پزشک است که باید در مورد ادامهی روشهای درمانی مبنی بر شرایط بیمار تصمیم بگیرد. استروژن به تسکین علائم کمک میکند و از سایر عوارض یائسگی (از جمله خشکی واژن یا نوسانات خلقی) جلوگیری مینماید. دوز بالای استروژن در هورمون درمانی به حفظ تراکم استخوان کمک میکند.
از آنجایی که مصرف استروژن به تنهایی موجب افزایش خطر ابتلا به سرطان رحم (سرطان اندومتری) میشود، اکثر زنان استروژن را به همراه پروژسترون مصرف میکنند تا از خود در برابر سرطان محافظت نمایند. زنانی که دیگر رحم ندارند، ممکن است استروژن را به تنهایی مصرف کنند.
اگز زنان مبتلا به یائسگی زودرس تمایل به بارداری داشته باشند، لقاح آزمایشگاهی معمولاً توسط پزشک متخصص توصیه میشود. تخمک یک زن دیگر (تخمک اهداکننده) پس از آن که در محیط آزمایشگاه بارور شد، در رحم بیمار کاشته میشود. استروژن و پروژسترون نیز به فرد داده میشود تا رحم بتواند بارداری را تحمل کند.
این روش باعث افزایش 50 درصدی بارداری در زنان مبتلا به یائسگی زودرس میشود. در غیر این صورت، شانس بارداری کمتر از 10 درصد خواهد بود. سن زن اهداکنندهی تخمک بسیار مهمتر از سن زن دریافتکننده است. برخی از زنان دارای نارسایی اولیه تخمدان، حتی بدون لقاح آزمایشگاهی نیز باردار میشوند.
به منظور کاهش احتمال ابتلا به سرطان تخمدان، توصیه میشود که تخمدان زنانی که کروموزوم Y دارند، برداشته شود. تخمدان با استفاده از لاپاراسکوپی (استفاده از یک لوله مبدل تصویر نازک که از طریق یک برش کوچک درست بالای ناف یا زیر ناف وارد بدن میشود) یا لاپاراتومی که شامل برش بزرگتر در شکم است، برداشته میشود.
هورمون درمانی معمولاً تا زمان رسیدن به سن یائسگی طبیعی و گاهی نیز برای مدت زمان طولانیتر به منظور جلوگیری از عوارض کاهش استروژن توصیه میشود.
از نظر هورمونی، یائسگی زودرس شبیه به یائسگی طبیعی است. تخمدانها، استروژن بسیار کمتری ترشح میکنند. در واقع، تخمکگذاری متوقف میشود. با این وجود، گاهیاوقات، تخمدانها برای مدت زمان کوتاهی شروع به کار میکنند و تخمک تولید مینمایند. در نتیجه، در این مقطع زمانی امکان بارداری وجود دارد. تخمدانها هنوز هزاران تخمک دارند.
دلایل یائسگی زودرس
یائسگی زودرس ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد، از جمله:
- ناهنجاریهای ژنتیکی: کروموزمها از جمله کروموزمهای جنسی ممکن است غیرطبیعی باشند، ناهنجاریهای کروموزومهای جنسی از جمله سندروم ترنر، اختلالاتی که باعث ایجاد کروموزوم Y میشوند (کروموزومی که تنها در آقایان وجود دارد) و سندروم X شکننده.
- اختلالات خودایمنی: بدن آنتی بادیهای غیرطبیعی تولید میکند که به بافت بدن از جمله تخمدانها حمله میکنند. نمونههای آن عبارتند از تیروئید، ویتیلیگو و میاستنی گراویس.
- اختلالات متابولیکی: بیماری آدیسون و دیابت نمونههایی از آن هستند.
- عفونتهای ویروسی از قبیل اوریون.
- شیمیدرمانی برای سرطان.
- رادیوتراپی.
- برداشتن بخشی از رحم از طریق جراحی: جراحی برای برداشتن رحم (هیسترکتومی) به دورههای قاعدگی پایان میدهد اما تا زمانی که تخمدانها فعالیت میکنند، باعث بروز علائم یائسگی طبیعی در فرد نمیشود.
- مواد سمی از جمله تنباکو.
علائم یائسگی زودرس
برخی از زنان هیچگونه علائمی را تجربه نمیکنند، به غیر از این که نمیتوانند باردار شوند. برخی دیگر علائمی را تجربه میکنند که شبیه به علائم یائسگی طبیعی (که معمولاً در سن 51 سالگی رخ میدهد) هستند، از جمله گرگرفتگی، تعریق شبانه و نوسانات خلقی. دورههای قاعدگی سبکتر و نامنظم میشوند و حتی ممکن است به طور کامل قطع گردند.
کمبود استروژن منجر به کاهش تراکم استخوان (پوکی استخوان) و همچنین، نازک و خشک شدن واژن (آتروفی واژن) میشود. در صورتی که زنان مبتلا به یائسگی زودرس تا زمان رسیدن به سن یائسگی طبیعی (یعنی 51 سال) تحت درمان استروژن قرار نگیرند، خطر ابتلا به اختلالات خلقی، بیماری پارکینسون، زوال عقل و بیماری عروق کرونر افزایش مییابد.
در صورتی که دلیل اختلال یائسگی زودرس، ایجاد کروموزوم Y باشد، خطر ابتلا به بیماری سرطان تخمدان بسیار بالا خواهد بود.
زمان ممکن است علایم اختلالی که باعث یائسگی زودرس شده است را تجربه کنند. به عنوان مثال، زنانی که سندروم ترنر باعث یائسگی زودرس آنها شده است، کوتاه قد هستند و با اختلالات یادگیری دست و پنجه نرم میکنند.
تشخیص یائسگی زودرس
- تست بارداری
- اندازهگیری سطح هورمونها
- آزمایشات دیگر برای تشخیص دلیل اصلی
- در برخی از موارد، آزمایش ژنتیک و تجزیه و تحلیل کروموزومی
پزشکان معمولاً زمانی یائسگی زودرس را تشخیص میدهند که فرد علائم یائسگی طبیعی را در سن کمتر از 40 سالگی تجربه میکند و نمیتواند باردار شود.
تست بارداری انجام میشود و سطح استروژن و فولیکول تحریککنندهی هورمون (که تخمدانها را به تولید استروژن و پروژسترون تحریک میکند) به صورت هفتگی برای چندین هفته اندازهگیری میشود تا تشخیص یائسگی زودرس تایید گردد.
آزمایشات دیگری هم وجود دارند که به پزشک در تشخیص دلیل یائسگی زودرس، ارزیابی سلامت بیمار و همچنین روشهای درمان توصیه شده کمک میکنند. آزمایش خون برای هورمون آنتی مولرین (که در تخمدانها تولید میشود) به منظور ارزیابی عملکرد تخمدانها انجام میشود. این آزمایش همچنین شانس بارداری بیمار را نیز تخمین میزند.
برای زنان زیر 35 سال، ممکن است تجزیه و تحلیل کروموزومی انجام شود. در صورتی که ناهنجاری کروموزومی تشخیص داده شود، فرآیندهای درمانی دیگر ضروری خواهند بود.
علاوه بر این، آزمایش تراکم استخوان به منظور جلوگیری از پوکی استخوان نیز باید به صورت مرتب انجام شود.