دلایل تلخی دهان در طول روز : آیا تلخی دهان خطرناک است ؟
بررسی اجمالی تلخی دهان
تلخی دهان با خوردن چیز تلخ مانند کاستی یا قهوه‌ی سیاه، مورد انتظار است. داشتن تلخی دهان مزمن بدون توجه به چیزی که می خورید یا می نوشید، طبیعی نیست و می تواند نشان دهنده ی یکی از چندین شرایط سلامتی باشد.
این پست را ادامه دهید تا با دلایل تلخی دهان آشنا شوید و بدانید که کی باید کمک بگیرید و چگونه می توانید از آن خلاص شوید.
دلایل تلخی دهان
تلخی دهان اغلب یک مشکل جدی نیست اما می تواند در زندگی روزانه ی شما مشکل ایجاد کند و بر رژیم غذاییتان اثر بگذارد.
سندروم سوزش دهان
همانطور که از نامش پیداست، سندروم سوزش دهان باعث حس سوزش یا تاول زدن در دهان می شود که می تواند بسیار دردناک باشد. این علائم می توانند در یک قسمت از دهان یا در تمام دهان رخ دهند. آن همچنین می تواند موجب ایجاد احساس خشکی و تلخی در دهان شود.
سندروم سوزش دهان هم در زنان و هم در مردان رخ می دهد، به خصوص زنانی که در دوران یائسگی و پس از آن به سر می برند.
گاهی اوقات سوزش دهان، دلیل مشخصی ندارد. پزشکان معتقدند که آن می تواند ناشی از آسیب به اعصاب دهان باشد. آن همچنین می تواند به شرایط اصلی یا درمان هایی برای شرایطی همچون دیابت ملیتوس، درمان سرطان و تغییرات هورمونی در دوران یائیسگی باشد.
تلخی دهان در دوران بارداری
استروژن هورمون زنانه که در دوران بارداری بی ثبات است، می تواند مزه ی دهان را نیز تغییر دهد. بسیاری از زنان، مزه ی تلخ در دهان را در طول بارداری گزارش می دهند. این مشکل معمولاً در دوره ی بارداری یا پس از زایمان از بین می رود.
دهان خشک
احساس خشکی دهان که به عنوان زئوسومیا شناخته می شود، می تواند ناشی از کاهش تولید بزاق دهان یا تغییر در آرایش سلوی باشد. این کاهش به دلایل مختلفی ممکن است رخ دهد، از جمله:
- افزایش سن
- داروهای خاص
- بیماری خودایمنی از جمله سندروم شوگرن که باعث خشکی بسیار زیاد در دهان و چشم می شود
- کشیدن سیگار
بدون تولید مناسب سلوی، طعم و مزه می تواند تغییر کند. طعم و مزه ی چیزها ممکن است تلخ تر، برای مثال، یا کمتر شور باشد. به علاوه، کمبود سلوی می تواند قورت دادن یا صحبت کردن را دشوار کند و افرادی با چنین شرایطی ممکن است بیشتر عفونت های لثه و کرم خوردگی را تجربه کنند.
رفلاکس اسید
رفلاکس اسید که GERD نامیده می شود، هنگامی رخ می دهد که اسفنکتر(ماهیچه) مری ضعیف می شود و اجازه می دهد تا غذا و اسید معده از معده به مری و دهان بازگردد. اسفنکتر پایینی مری، ماهیچه ای در پایین مری است که لوله ای است که غذا را از دهان به معده می برد. از آنجایی که این غذا حاوی اسید هضم کننده و آنزیم هاست، می تواند منجر به تلخی دهان نیز شود.
علائم دیگر عبارتند از:
- سوزش در سینه چندین ساعت پس از وعده ی غذایی
- مشکل در قورت دادن
- سرفه ی خشک مزمن
داروها و مکمل ها
زمانی که بدن شما، داروهای معینی را جذب کرد، باقیمانده ی دارو درون سلوی دفع می شود. به علاوه، اگر دارو یا مکمل دارای المان های فلزی یا تلخ باشد، می تواند موجب تلخی دهان شود.
عوامل متداول عبارتند از:
- تتراسیسیلین آنتی بیوتیک
- لیتیوم که برای درمان برخی از اختلالات روانپزشکی بکار می رود
- داروهای قلبی خاص
- ویتامین ها و مکمل هایی که حاوی روی، کروم یا مس هستند.
بیماری ها و عفونت ها
وقتی سرما می خورید، عفونت سینوسی یا بیماری دیگری می گیرید، بدن شما به طور طبیعی پروتئین متشکل از سلول های مختلف را در بدن رها می سازد تا التهاب را کاهش دهد. این پروتئین همچنین می تواند بر مزه ی دهان اثرگذار باشد که موجب افزایش حساسیت به مزه های تلخ هنگام مریضی می شود.
درمان سرطان
رادیوتراپی و شیمی درمانی می تواند جوانه های چشایی را تحریک نماید و باعث شود چیزهای بسیاری از جمله آب طعم تلخ پیدا کنند.
سندروم دانه ی کاج
برخی مردم ممکن است نسبت به دانه های کاج واکنش نشان دهند که باعث می شود طعم تلخ در دهان برای 12 تا 48 ساعت پس از خوردن دانه ها باقی بماند. دانشمندان دقیقاً مطمئن نیستند که چرا این اتفاق می افتد اما معتقدند که شاید ربطی به آلاینده ها، هر گونه مواد شیمیایی مورد استفاده در فرآیند پوست کندن، ژنتیک یا فاسد شدن روغن دانه ها داشته باشد.
درمان های خانگی تلخی دهان
کارهایی وجود دارند که شما می توانید در خانه برای از بین بردن تلخی دهان و حتی جلوگیری از آن انجام دهید.
- مایعات زیاد بخورید و آدامس بدون شکر برای کمک به افزایش تولید سلوی بجوید.
- بهداشت دندان خود را رعایت کنید. برای دو دقیقه و دو بار در روز به آرامی مسواک بزنید. هر شش ماه یکبار برای معاینه ی عمومی به دندانپزشک مراجعه کنید.
- با کاهش وزن در صورت نیاز، اجتناب از خوردن غذاهای تند یا چرب، سیگار نکشیدن، کاهش مصرف الکل و خوردن کم در چندین وعده به جای خوردن زیاد در یک وعده، شانس خود برای تجربه ی رفلکس اسید را از بین ببرید. گیاه نارون قرمز می تواند ترشح مخاطی را افزایش دهد که پوشش لومین دستگاه گوارشی را از اسید معده حفظ می کند.
- در صورت تلخ شدن دهانتان در اثر مصرف دارو، با پزشک خود صحبت کنید.
- نارون قرمز را به صورت آنلاین سفارش دهید.
درمان
درمان بلندمدت به دلیل تلخی دهان شما بستگی خواهد داشت. پزشک شما ابتدا علائمی که دارید، سابقه ی پزشکی و داروهایی که مصرف می کنید را خواهید پرسید و سپس معاینه ی فیزیکی را انجام می دهد. پزشک شما احتمالاً آزمایشی را برای ارزیابی شرایط اساسی شما مانند دیابت ملیتوس تجویز خواهد کرد.
درمان به شرایط اساسی یا دیگر دلایلی که موجب تلخی دهان می شود، بستگی دارد. برای مثال، اگر رفلاکس اسید موجب تلخی دهان می شود، احتمالاً پزشک شما آنتی اسیدهای بدون نسخه یا با نسخه تجویز خواهد کرد. اگر دیابت ملیتوس نوع 2 دارید، احتمالاً پزشک شما دارویی همچون متفورمین(گلوکوفاژ) تجویز خواهد کرد. متفورمین موجب کاهش مقدار قند(گلوکز) خونی که کبد تولید می کند، می شود. اگر مشخص شود که تلخی دهان شما به خاطر مصرف داروهای خاصی است، پزشک شما قادر خواهد بود که داروی دیگری را جایگزین نماید.
احتمال دارد که ارائه دهنده ی مراقب های بهداشتی شما را به موارد زیر ارجاع دهد:
- دندانپزشک اگر شک کنند که تلخی دهان به خاطر مشکلات مربوط به دندان است.
- متخصص غدد اگر تلخی دهان شما مرتبط باشد به بیماری مانند دیابت ملیتوس.
- روماتولوژیست اگر مشخص شود که تلخی دهان شما به خاطر سندرم شوگرن است.
دورنما
داشتن تلخی دهان حتی زمانی که چیزی نمی خورید یا نمی نوشید، یک مشکل نسبتاً متداول است. بیشتر علل این بیماری قابل درمان هستند.
زمانی که دلیل تلخی دهان شما تعیین شود، جوانه های چشایی بدون اثرات ماندگار و طولانی مدت، به حالت طبیعی خود باز خواهند گشت.