اختلال میسوفونیا یا صدا بیزاری چیست؟ (علائم، دلایل و روش درمان)

به صدابیزاری، میسوفونیا (Misophonia)، سندرم حساسیت صوتی نیز می گویند، وضعیتی است که در آن صداهای خاصی باعث طغیان و خشم فرد می شود. افراد مبتلا به میسوفونیا به شکلی شدیدی به برخی صداهای “محرک” نظیر کشیدن قاشق و چنگال روی ظرف چینی؛ کشیدن گچ روی تخت سیاه و … واکنش نشان می دهند. میسوفونیا وضعیتی است که به خوبی درک نشده و مورد تحقیق قرار نگرفته است. جالب است که بدانید تا سال 2000 برای توصیف این بیماری هیجچ اصطلاحی وجود نداشت. از زمانی که چندین خبر در سال 2011 در سطح ملی در مورد این اختلال پخش شد، آگاهی از این اختلال افزایش یافته است. در ادامه این مطلب اطلاعات جامعی در خصوص اختلال میسوفونیا یا صدابیزاری و علائم، دلایل و روش درمان آن را با شما به اشتراک می گذاریم.

مطالب پیشنهادی: درمان اختلال شخصیت خودشیفته

اختلال میسوفونیا یا صدابیزاری چیست؟

میسوفونیا (به انگلیسی : Misophonia) حساسیت شدید به صداهای خاصی مانند جویدن، ضربه زدن با قلم، خرناس کردن، پاک کردن گلو یا خاراندن و بدترین آنها کشیدن ناخن روی تخته سیاه است. علامت اصلی آن واکنش منفی شدید هنگام شنیدن صداهای محرک است. صداهای کوچک می توانند غیرقابل تحمل باشند و باعث ایجاد درگیری یا گریز افراد مبتلا شود. برخی از محرک های صوتی ممکن است چنان ناراحتی ایجاد کنند که فرد از موقعیت هایی که ممکن است این صداها را بشنود اجتناب کند. به عنوان مثال، اگر فردی به صداهای جویدن حساس باشد، ممکن است ترجیح دهد که وعده های غذایی خود را به تنهایی بخورد یا از مکان های عمومی که مردم در آن غذا می خورند مانند کافه یا رستوران اجتناب کند.

میسوفونیا در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) ذکر نشده است. برخی از کارشناسان خود میسوفونیا را یک بیماری می دانند، در حالی که برخی دیگر معتقدند که ممکن است به عنوان نشانه ای از سایر شرایط سلامت روان ایجاد شود. در یکی از بزرگترین مطالعات تا به امروز با 575 نفر، 59 درصد از افراد مبتلا به میسوفونیا هیچ بیماری یا اختلال دیگری نداشتند. این مطالعه نشان داد که حدود 3٪ از افراد میسوفونیا مبتلا به اوتیسم، 5٪ مبتلا به ADHD و 2.8٪ مبتلا به OCD بودند. همچنین این مطالعه نشان داد که 68 درصد از افراد مبتلا به میسوفونیا نیز دچار میزوکینزی بودند که حساسیت به حرکات بینایی مانند لمس صورت یا بی قراری است.

مطالب مرتبط: چگونه با کودک اوتیسم رفتار کنیم؟

علائم میسوفونیا چیست؟

علامت اصلی میسوفونیا، واکنش منفی شدید هنگام شنیدن صداهای محرک است. از دیگر علائم صدابیزاری می توان به موارد زیر اشاره کرد :

احساس خشم، عصبانیت، یا پرخاشگر شدن (می تواند شامل درگیری کلامی یا فیزیکی باشد)
در موقعیت هایی که ممکن است صداهای تحریک کننده شنیده شود عصبی یا مضطرب باشید
احساس اضطراب یا وحشت کنید، از جمله احساس به دام افتادن یا از دست دادن کنترل
تنگی نفس یا فشار در قفسه سینه
فشار خون، ضربان قلب و دمای بدن افزایش یافته است

معمولا میسوفونیا در سنین پیش از نوجوانی و نوجوانی شروع می شود. اگر فرد نیاز به اجتناب از موقعیت هایی داشته باشد که ممکن است صداهای ناراحت کننده را بشنوند، ممکن است زندگی روزمره را تا حدی مختل کند. این ممکن است به معنای اجتناب از دوستان و خانواده، یا غیبت مکرر از محل کار و مدرسه باشد.

محرک های صوتی رایج برای میسوفونیا چیست؟

صداهایی که باعث تحریک یک فرد می شود بسیار متفاوت است. از جمله محرک های صوتی رایج برای میسوفونیا می توان به موارد زیر اشاره کرد :

خاراندن بدن
هورت کشیدن مایعات
جوییدن غذا
تنفس بلند
پاکسازی گلو
فشار دادن نوک قلم روی کاغذ
خش خش کاغذ یا پارچه
تیک تاک ساعت
صدای کشیدن ظورف نقره روی شیشه میز
سوهان زدن یا کوتاه کردن ناخن
صدای زیاد پرندگان مثل جیک جیک کردن دسته ای گنجشکان

جالب است که بدانید، محرک های بینایی میسوفونیا می توانند واکنش مشابهی داشته باشند. این ممکن است با دیدن شخصی که اینکار را انجام می دهد اتفاق بیفتد که:

تکان دادن مکرر پا
مالیدن بینی
بازی کردن با خودکار
جویدن با دهان باز

مطالب پیشنهادی: فوبیای اجتماعی (سوشیال فوبیا) چیست؟

دلیل ابتلا به اختلال صدابیزاری یا میسوفونیا چیست؟

هنوز هیچ کس مطمئن نیست که چه چیزی باعث میسوفونیا می شود و تحقیقات بیشتری در این زمینه مورد نیاز است. این بیماری بیشتر در افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی، OCD، سندرم تورت یا وزوز گوش (زنگ زدن گوش) ظاهر می شود. لازم به ذکر است که بدانید میسوفونیا یا همان صدابیزاری معمولا از دوران بلوغ (9 تا 12 سالگی) آغاز می شود و زنان بارداری از مستعد ابتلا به این اختلال هستند.

میسوفونیا چگونه تشخیص داده می شود؟

معیارهای تشخیصی پیشنهادی اختلال میسوفونیا به شرح زیر می باشد :

نشان دادن واکنش منفی و خشمگین نسبت به صداهای خاصی که توسط یک انسان تولید می شود (مثلاً صداهای خوردن، صداهای تنفسی).
این خشم باعث از دست دادن کنترل و درگیری لفظی و فیزیکی می شود.
شخص تشخیص می دهد که خشم یا انزجار بیش از حد، غیرمنطقی یا نامتناسب با شرایط یا عامل استرس زا است.
فرد تمایل دارد از موقعیت میسوفونیک اجتناب کند و یا اگر از آن اجتناب نکند، مواجهه با موقعیت صدای میسوفونیک را با ناراحتی، عصبانیت یا انزجار شدید تحمل می کند.
خشم یا انزجار ممکن است انجام وظایف مهم در محل کار، ملاقات با دوستان جدید، شرکت در کلاس ها یا تعامل با دیگران را برای فرد دشوار کند.

چگونه با میسوفونیا را کنترل کنیم؟

همچنین تغییراتی در سبک زندگی، استراتژی های مقابله ای و تکنیک های آرام سازی وجود دارد که می تواند به شما در مدیریت علائم میسوفونیا کمک کند. از روش های کنترل میسوفونیا می توان به موارد زیر اشاره کرد :

استفاده از گوش گیر در شرایطی که در معرض صدای های محرک قرار می گیرید
استفاده از دستگاه نویز سفید برای جلوگیری از صداهای خاص
استفاده از هدفون برای زمانی که احساس می کنید خسته شدید
روشن کردن موسیقی یا تلویزیون برای کاهش اثر صدای محرک
تمرین تکنیک های خوب مدیریت استرس (یوگا و مدیتیشن)
سعی کنید که کمتر در معرض نویزهای محرک قرار بگیرید
داشتن یک برنامه برای زمانی که احساس می‌کنید یک موقعیت محرک است، مانند خروج از اتاق یا تمرین یک تکنیک آرام‌سازی مانند تنفس عمیق یا تجسم

مطالب پیشنهادی: دانلود آهنگ طبیعت برای یوگا

روش های درمانی میسوفونیا (صدابیزاری)

در حال حاضر هیچ درمان قطعی برای میسوفونیا وجود ندارد. با این حال، برخی از گزینه های درمانی که ممکن است مفید باشند عبارتند از:

1. رفتار درمانی (CBT)

این رویکرد می تواند به افراد کمک کند تا برخی از افکار و ارتباطات منفی را با صداهایی که معمولاً باعث واکنش می شوند تغییر دهند. یک مطالعه منتشر شده در مجله اختلالات عاطفی نشان داد که تقریبا 50 درصد از افراد مبتلا به میسوفونیا که تحت درمان CBT قرار گرفتند، کاهش قابل توجهی در علائم را تجربه کردند.

2. دارو درمانی

در حالی که هیچ دارویی برای درمان میسوفونیا تایید نشده است، ممکن است داروهایی برای درمان بیماری های همزمان مانند اضطراب یا افسردگی تجویز شوند.

3. مواجه درمانی

این رویکرد شامل قرار دادن دستگاه بر روی گوش برای تولید صداهای منحرف کننده توجه، درمانی برای آموزش افراد برای نادیده گرفتن صداها و تکنیک های آرام سازی برای به حداقل رساندن پاسخ استرس خودکار است. TRT ممکن است به افراد مبتلا به میسوفونیا کمک کند تا بتوانند صداهای محرک خاصی را بهتر تحمل کنند.