آگورافوبیا (ترس از مکان های شلوغ) چیست و چگونه درمان می شود؟

آگورافوبیا (agoraphobia) یک اختلال اضطرابی است که شامل ترس شدید و غیرمنطقی از قرار گرفتن در یک موقعیت یا محیط شلوغ می شود. افراد مبتلا به این اختلال از قرار گرفتن در محیط های شلوغ نظیر همایش ها، نمایشگاه، بازار، فروشگاه، مترو و… وحشت دارند. ما در این مطلب قصد داریم آگورافوبیا (ترس از مکان های شلوغ) را به همراه علائم و روش های درمانی آن شرح دهیم. با ما در این مطلب روانشناسی از سایت مینویسم همراه باشید.

مطالب پیشنهادی: فوبیا چیست؟

آگورافوبیا (ترس از مکان های شلوغ) چیست؟

این موضوع کاملا منطقی است که پس از گذراندن زمان بیشتر در خانه، از ورود به فضاهای عمومی احتیاط کنید، اما اگر احساس شما به ترس یا اضطراب شدید تبدیل شود، ممکن است با یک اختلال روانی به نام آگورافوبیا دست و پنجه نرم کنید.

آگورافوبیا به ترس از گیر افتادن در مکان های شلوغ گفته می شود که فرد مبتلا به این اختلال به هنگام گیر افتادن در ازدحام جمعیت دچار مشکلات جدی همچون تپش قلب، استرس، اضظراب و تنگی نفس می شود که او را از انجام کارهای روزانه باز می دارد. به عبارتی افراد مبتلا به این اختلال از از گیر افتادن در جمعیتی که درخواست کمک سخت است هراس دارد و این ترس و استرس بر توانایی او برای عملکرد در زندگی روزمره تأثیر می گذارد. در ادامه این مطلب علائم جسمی، روانی و رفتاری آگورافوبیا (ترس از مکان های شلوغ) را می خوانید.

علائم فیزیکی (ترس از مکان های شلوغ)

علائم فیزیکی آگورافوبیا معمولاً تنها زمانی رخ می دهد که در موقعیت یا محیطی قرار بگیرید که باعث اضطراب می شود. با این حال، بسیاری از افراد مبتلا به آگورافوبیا به ندرت علائم فیزیکی را تجربه می کنند، زیرا به عمد از موقعیت هایی که آنها را مضطرب می کند اجتناب می کنند.

علائم فیزیکی آگورافوبیا می تواند مشابه علائم حمله پانیک باشد و ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• ضربان قلب سریع
• تنگی نفس
• احساس گرما و عرق کردن
• درد قفسه سینه
• مشکل در بلع (دیسفاژی)
• اسهال
• لرزیدن
• سرگیجه
• صدای زنگ در گوش (وزوز گوش)
• احساس ضعف

علائم روانی آگورافوبیا

علائم روانی آگورافوبیا، احساسات یا افکاری هستند که می توانند، اما نه همیشه، با علائم فیزیکی مرتبط باشند.

علائم شناختی ممکن است شامل ترس از موارد زیر باشد:

• حمله پانیک باعث می شود شما در مقابل دیگران احمق به نظر برسید یا احساس خجالت کنید
• حمله پانیک تهدید کننده زندگی خواهد بود. برای مثال، ممکن است نگران باشید که قلبتان متوقف شود یا نتوانید نفس بکشید.
• اگر حمله پانیک داشته باشید، نمی توانید از یک مکان یا موقعیت فرار کنید
• ممکن است کنترل خود را در ملاء عام از دست بدهید
• ممکن است در مقابل مردم بلرزید و سرخ شوید
• مردم ممکن است به شما خیره شوند
• احساس می کنید که بدون کمک دیگران نمی توانید کار کنید یا زنده بمانید
• ترس از تنها ماندن در خانه (مونوفوبیا)
• یک احساس کلی از اضطراب یا ترس

مطالب مرتبط: درمان ترس از آمپول

علائم رفتاری آگورافوبیا ترس از مکان های شلوغ

علائم آگورافوبیا مربوط به رفتار عبارتند از:

• اجتناب از موقعیت هایی که می تواند منجر به حملات پانیک شود، مانند مکان های شلوغ، وسایل نقلیه عمومی و صف
• خانه نشینی و عدم امکان ترک خانه برای مدت طولانی
• نیاز به بودن کسی که به هر جایی می روید که به او اعتماد دارید
• اجتناب از دور بودن از خانه
• برخی از افراد می توانند خود را مجبور به مقابله با قرار گرفتن در موقعیت های شلوغ کنند، اما در حین انجام این کار احساس ترس و اضطراب زیادی می کنند.

آیا ترس از مکان های شلوغ یک بیماری جدی است؟

اگر فکر می کنید علائم آگورافوبیا را دارید و باعث شده که احساس درد قفسه سینه، تنگی نفس، سردرد، سرگیجه، ضعف غیر قابل توضیح، تپش قلب، افسردگی و افکار خودکشی یا آسیب رساندن به خود دارید حتما به یک مشاور یا روانپزشک مراجعه کنید.

دلیل آگورافوبیا و یا ترس از فضای شلوغ چیست؟

هیچ دلیل خاصی برای آگورافوبیا وجود ندارد. در عوض، چندین عامل بیولوژیکی، اجتماعی و روانی در ایجاد هر گونه اختلال سلامت روان، از جمله آگورافوبیا، دخیل هستند.

• مصرف مواد
• داشتن سابقه سوء استفاده فیزیکی یا جنسی یا سایر رویدادهای آسیب زا
• داشتن والدین بیش از حد محافظ
• از دست دادن یکی از والدین به دلیل مرگ یا جدایی
• داشتن شخصیت روان رنجور
• داشتن سابقه حملات پانیک
• داشتن سابقه حملات پانیک که در ملاء عام رخ می دهد
• داشتن سابقه خانوادگی اختلالات اضطرابی

آگورافوبیا همچنین می تواند پس از برخی تجربیات استرس زا یا آسیب زا، مانند تصادف یک فرد یا قربانی شدن یک جنایت، ایجاد شود. در برخی موارد، آگورافوبیا زمانی ایجاد می شود که افراد تغییراتی در سبک زندگی داشته باشند که منجر به رفت و آمدها و تعاملات اجتماعی کمتری می شود.

عوارض سبک زندگی آگورافوبیک

زندگی با آگورافوبیا می تواند بسیار محدود کننده باشد. افراد مبتلا به این بیماری اغلب توصیف می کنند که علائم آنها بر توانایی آنها برای کار، حفظ روابط تأثیر گذاشته و در برخی موارد حتی از توانایی زندگی مستقل آنها جلوگیری کرده است. با گذشت زمان و بدون درمان، بسیاری از افراد مبتلا به آگورافوبیا متوجه می شوند که علائم آنها بدتر می شود و لیست مکان های ترسناک آنها افزایش می یابد. گاهی اوقات، بسته به سایر خدمات و افراد برای رفع نیازهایشان، این وضعیت می تواند تا حدی پیش برود که چندین ماه یا بیشتر از خانه خارج نشوید.

کمک گرفتن زودهنگام با شروع علائم می تواند درمان را آسانتر و سریعتر کند. از آنجایی که اجتناب در طولانی مدت اضطراب را بدتر می کند، بهبودی شامل رفتن عمدی به مکان هایی است که آنها را مضطرب می کند. در حالی که انجام این کار منجر به افزایش موقت اضطراب می شود، همچنین به ایجاد اعتماد به نفس و جلوگیری از اختلال در عملکرد علائم آنها کمک می کند.

مطالب پیشنهادی: علت و درمان فوبیای اجتماعی

چه زمانی آگورافوبیا تشخیص داده می شود؟

آگورافوبیا را فقط یک روانشناس یا یک روانپزشک متخصص می توان تشخیص دهد. فرد باید تمام علائم و همچنین مدت و شدت علائم را داشته باشد. اگر زندگی فرد غیرقابل کنترل شده باشد زیرا آگورافوبیا کار، مدرسه یا زندگی خانگی را مختل می کند، تشخیص احتمالی وجود دارد.

روش های درمانی آگورافوبیا (ترس از مکان شلوغ)

اغلب فوبیا ها قابل درمان هستند. با درمان، دارو یا ترکیبی از این دو، این امکان برای افراد مبتلا به آگورافوبیا وجود دارد که علائم خود را کاهش دهند و حتی بهبودی کامل پیدا کنند. برای افراد مبتلا به این اختلال، بهبودی کامل با توانایی آنها در ترک خانه و بازگشت به روال عادی و فعالیت های عادی نشان داده می شود.

1. مواجه درمانی

مؤثرترین شکل درمان برای آگورافوبیا، مواجهه درمانی است که شامل مواجهه تدریجی با موقعیت‌های ترسناکی است که قبلاً از آنها اجتناب می‌شد. قبل از شروع هر گونه کار مواجهه، درمانگران به مراجع کمک می‌کنند تا مهارت‌های آرامش‌بخشی را بیاموزند و به آنها کمک کند تا با پریشانی و اضطراب کنار بیایند. هنگامی که این مهارت ها توسعه یافتند، درمانگران با مددجو همکاری می کنند تا برنامه ای برای شروع تدریجی مواجهه با موقعیت ها و مکان های ترسناک ایجاد کنند. این را می توان با تخیل، “in-vivo” (سناریوهای زندگی واقعی) یا حتی با واقعیت مجازی انجام داد.

در نهایت، درمان به مواجهه‌هایی مانند پیاده‌روی در اطراف محله یا رانندگی کوتاه به سمت فروشگاه پیشرفت می‌کند. در حالی که مواجهه درمانی در ابتدا ترسناک و ناراحت کننده است، اکثر افراد در صورت تکمیل درمان با کاهش شدید علائم خود مواجه می شوند و توانایی بازگشت به زندگی و روال عادی خود را به دست می آورند.

2. درمان شناختی رفتاری

یکی دیگر از روش های مؤثر درمان آگورافوبیا، درمان شناختی رفتاری (CBT) است. مواجهه درمانی یکی از شاخه های CBT است، اما شاخه های دیگر درمان شامل مواردی است که می تواند به افراد کمک کند افکار و ترس های غیرمنطقی را به چالش بکشند. درمان CBT به ارتباط بین افکار، رفتارها و احساسات می پردازد.

وقتی افراد طرز فکر و رفتار خود را تنظیم می کنند، اغلب تغییری در احساس خود تجربه می کنند. برای مثال، یک فرد مبتلا به آگورافوبیا می‌تواند با قطع افکار نگران‌کننده درباره چیزهای بدی که ممکن است اتفاق بیفتد، اضطراب را کاهش دهد، در حالی که خود را در موقعیت‌هایی قرار می‌دهد که از آن می‌ترسند.

3. دارو درمانی

داروهای ضد اضطراب گاهی علاوه بر درمان برای افراد مبتلا به آگورافوبیا توصیه می شود. تصمیم یک متخصص پزشکی برای تجویز دارو بستگی به علائم فردی دارد که فرد تجربه می‌کند، شدت این علائم و اینکه آیا آنها سایر مشکلات سلامت روانی دارند یا خیر.

مطالب پیشنهادی: روش های درمان فوبیای مار

پاسخ به سوالات رایج درباره آگورافوبیا