چرا از خانواده‌مان بدمان می آید؟

در بسیاری از خانواده‌ها اعضای خانواده رابطه خوبی باهم دارند. از بودن در کنار هم راضی هستند و یکدیگر را دوست می‌دارند. اما ممکن است در خانواده‌ ما چنین ارتباطی وجود نداشته باشد. شاید ما از خانواده خود متنفر باشیم و احساس خوبی به آنها نداشته باشیم. عوامل گوناگونی وجود دارد که باعث تنفر از خانواده می‌شود. رفتارهای سمی، بی‌توجهی یا تعارض و… عواملی هستند که می‌توانند منجر به داشتن حس تنفر از خانواده شوند. یافتن راه‌هایی برای درک بهتر این احساسات به ما کمک می‌کند تا بهتر با شرایط کنار بیاییم و مشکلاتمان را حل کنیم.

چه عواملی باعث ایجاد تنفر از خانواده می‌شود؟

عوامل گوناگونی برای داشتن حس تنفر نسبت به خانواده وجود دارد. آدم‌ها با هم تفاوت دارند و هر کدام ممکن است به دلیلی از خانواده خود بدشان بیاید.

رنجش

یکی از مخرب‌ترین مسائلی است که باعث ایجاد حس نفرت و برهم خوردن روابط می‌شود. رنجش (Resentment) یک حس هیجانی منفی نسبت به کسی یا چیزی در گذشته است . آنچه این حس را به یک احساس منفی ناسالم تبدیل می‌کند دوام طولانی مدت آن است.

رنجش برخلاف احساسات دیگر مانند خشم محدود به دوره‌ای نیست و پس از مدتی از بین نمی‌رود بلکه حسی است طولانی مدت که از شخص جدا نمی‌شود مگر آنکه به نوعی درمان شود. درغیر این‌صورت، همواره دوام خواهد داشت و سایر جوانب زندگی را نیز تحت‌تاثیر قرار می‌دهد و منشأ مشکلات دیگری نیز خواهد شد.

رنجش ریشه‌های گوناگونی دارد، ممکن است به دلیل احساس بی‌عدالتی باشد یا به دلیل تحقیر، توهین، سرزنش‌، بی‌توجهی، طرد یا … . رفتارهای غلط در یک خانواده می‌تواند سبب ایجاد حس رنجش در فرد شود.

احساس رنجش خود را به شکل‌های مختلفی نشان می‌دهد. کینه، خشم، نفرت، ناامیدی، افسردگی و … نمودهای مختلف رنجش در فرد هستند.

رنجیدن از خانواده در بسیاری از موارد خود را به شکل نفرت از خانواده نشان می‌دهد و در این حالت ما می‌خواهیم از خانواده‌مان دوری کنیم.

خانواده سمی

یکی از عواملی که سبب می‌شود ما از خانوادۀ خود تنفر داشته باشیم، رفتارهای سمی در خانواده است. شناخت نشانه‌های روابط سمی می‌تواند به درک بهتر دلایل دوست نداشتن خانواده کمک کند.

• بی احترامی: در این حالت، فرد احساس می‌کند که اعضای خانواده به او و نیازهایش احترام نمی گذارند.
• استثمار شدن: اعضای سمی خانواده اغلب توقعات زیادی دارند. زیاد امر و نهی می‌کنند و شخص احساس می‌کند که استثمار شده‌است.
• روابط بدون پشتوانه: در این شرایط فرد حس می‌کند که بدون پشتیبان است و خانواده از او حمایتی نمی‌کند.
• درک نشدن: در یک خانواده سمی شخص احساس می‌کند که کسی او را به درستی درک نمی‌کند.
• نگاه منفی: در این خانواده بدترین ویژگی‌های فرد را به دیگران نشان می‌دهند و احساس منفی در او ایجاد می‌کنند.
• سرزنش: در یک خانواده سمی ممکن است فرد را زیاد سرزنش کنند و در هر شرایطی مقصر شناخته شود.
• کنترلگری زیاد: وقتی فرزند در خانواده احساس کند در تمام لحظات کنترل می‌شود و احساس محدودیت کند از خانواده خویش متنفر می‌شود.

طرد شدن

طرد شدن از سوی خانواده می‌تواند یکی از دلایل نفرت از خانواده باشد. هر نوع احساس طرد شدن در کودکی ممکن است باعث ایجاد حس ناامنی در فرزند شود. طوری که او ناخودآگاه احساس کند والدینش دوستش ندارند.

کودک از زمان تولد با مراقبت والدین بزرگ می‌شود و رفتار والدین همیشه موثرترین عامل در شکل‌گیری احساسات فرزند است. فرقی ندارد فرزند بزرگسال باشد یا کودک، طرد شدن از سوی خانواده یکی از دردناک‌ترین شرایطی است که فرد ممکن است با آن روبرو شود.

دلبستگی ناایمن

یکی از دلایلی که سبب نفرت از خانواده می‌شود دلبستگی ناایمن است. دلبستگی ناایمن یک نوع رابطه آلوده به ترس است. این احساس معمولاً در اولین سال‌های زندگی کودک شکل می‌گیرد و والدینی که در ابتدا پیوندی امن ایجاد نکنند، فرزندانی با دلبستگی ناایمن خواهند داشت.

اغلب اوقات، والدینی که در خانواده‌ای ناسالم بزرگ شده‌اند، ناخودآگاه این چرخه را با فرزندان خود ادامه می‌دهند. دلبستگی ناایمن سه شکل دلبستگی اضطرابی، اجتنابی و منحرف شده یا آشفته دارد. تجربه دلبستگی ناایمن در کودکی موجب نفرت از خانواده در بزرگسالی خواهد بود.

ارزش های متفاوت

باورهای متفاوت اغلب باعث ایجاد تنش در خانواده‌ها می‌شود. وقتی افراد ارزش‌ها و اهداف متفاوتی نسبت به خانوادۀ خود داشته باشند با هم مخالفت می‌کنند. این اختلافات بر سر اعتقادات مذهبی، سیاسی، فکری و یا مسائل شخصی و خصوصی سبب ایجاد حس کینه و نفرت از خانواده می‌شود.

درمان نفرت از خانواده

ریشه‌های نفرت خود از خانواده را بشناسیم

از خود بپرسیم: دلیلم برای احساس نفرت نسبت به خانواده چیست؟ این احساس چه زمانی شروع شد؟ چه اتفاقی افتاد که این احساس را در من ایجاد کرد؟ ما باید مشکلات و احساس خود را ریشه‌یابی ‌کنیم. باید به خودمان اجازه دهیم که دردمان را حلاجی کنیم. احساسات‌مان را بشناسیم و راه‌های سالمی برای پردازش تجربه خود بیابیم.

محرک‌های خود را بشناسیم

محرک‌هایی را شناسایی کنیم که حس نفرت را در ما تقویت می‌کنند. شناسایی محرک‌ها به ما کمک می‌کند که در شرایط مواجهه با آن بتوانیم تصمیمات صحیح‌تری بگیریم و ارتباط بهتری برقرار کنیم. برای این شناسایی باید به خودمان فرصت دهیم و برای مواجه شدن با محرک‌ها خود را آماده کنیم. اگر همچنان احساس نفرت یا خشم نسبت به خانواده‌‌مان داریم زمان بیشتری برای حل این مشکل به خود بدهیم.

احساسات خود را بپذیریم

روی پذیرش احساسات خود کار کنیم بدون اینکه به دلیل داشتن این احساس درباره خودمان قضاوت کنیم. ما نباید خود را به‌خاطر احساسی که به خانواده‌مان داریم سرزنش کنیم زیرا ما آنها را انتخاب نکرده‌ایم. در عوض، روی پذیرش احساساتمان کار کنیم و مشخص کنیم که چه کاری می توانیم انجام دهیم تا این احساسات را مدیریت کنیم و روابطمان را بهبود ببخشیم.

پذیرش احساسات به این معناست که به خود اجازه دهیم حالات درونی‌مان را بدون تلاش برای خفه کردن یا پنهان کردن آنها احساس کنیم، حتی زمانی که دشوار یا دردناک اند. با پذیرش احساسات، می‌توانیم راه‌های مناسب‌تری برای کنار آمدن با آن‌ها پیدا کنیم و نفرت، کینه، اضطراب، ترس و اندوهمان را کاهش دهیم.

به مشاور مراجعه کنیم

اگر درباره ریشه‌های نفرت از خانواده یا راهکارهای درمان این کینه دچار مشکل هستیم می‌توانیم از یک درمانگر یا مشاور کمک بگیریم. گفتگو با یک مشاور در این شرایط می‌تواند کمک زیادی به ما بکند.جلسه مشاوره خانواده آنلاین می‌تواند به ما مهارت‌هایی را بیاموزد که با خانواده‌مان ارتباط مؤثرتری داشته‌باشیم و مشکلاتمان را بهتر حل کنیم. اگر در موقعیتی هستیم که دیگر نمی‌توانیم با خانواده‌مان ارتباط برقرار کنیم، مشاور می‌تواند به ما کمک کند تا با آن کنار بیاییم.

کلام آخر

نفرت از خانواده مسئله‌ای است که شاید بسیاری از افراد با آن روبرو باشند. حسی که از یک رنجش آغاز می‌شود و کم‌کم به نفرت از خانواده تبدیل می‌شود. احساسات منفی مانند کینه و نفرت برای سلامت عاطفی ما مضر است و می‌تواند بر کیفیت زندگی‌مان تأثیر بگذارد. گرچه ما خودمان خانواده‌مان را انتخاب نکرده‌ایم اما باید خودمان نحوه برخورد با آنها را انتخاب ‌کنیم. شما هم می‌توانید برای رفع احساس کینه نسبت به خانواده‌تان از یک مشاور کمک بگیرید. پلتفرم مشاوره روانشناسی آنلاین یاری وی – برای ایرانیان خارج از کشور با برگزاری جلسات مشاوره آنلاین می‌تواند به شما کمک کند تا احساس و رابطه بهتری داشته باشید.