نماز صبح، نمازی از نماز های پنجگانه روزانه است که 2 رکعت از 17 رکعت نماز های یومیه می باشد. همواره شنیده ایم که نماز صبح ثواب بیشتری نسبت به نماز های دیگر در روز دارد و دلیل این ثواب در ادامه این پست مذهبی بیان می شود. اما موضوع مورد بحث ما در این مطلب این است که نماز صبح چند رکعت است و چگونه خوانده میشود.
فهرست مطالب نماز صبح چگونه است
همانطور که در ابتدا گفتیم، نماز صبح 2 رکعت است و در ادامه نحوه صحیح خواندن نماز صبح و روایات مربوط به ثواب نماز صبح را آورده ایم.
پیشنهاد می شود بخوانید: سجده سهو چگونه خوانده می شود
نماز صبح چند رکعته
برای آشنایی با تعداد رکعت نماز صبح و نحوه خواندن آن در مذهب شیعه و سنی، تا انتهای مطلب همراه مینویسم باشید.
- وضو گرفتن
ابتدا می گوییم نیت می کنم وضو بگیرم برای نماز صبح قربه الی الله، حال با دست راست، صورت خود را از محل رویش مو تا انتهای چانه آب ریخته و دست می کشیم. با دست چپ مشتی آب روی آرنج دست راست می ریزیم و از بالا به پایین دست می کشیم( توجه کنید که بهتر است خانم ها از جلو آرنج و آقایان از پشت آرنج آب بریزند و دست بکشند). دست چپ را نیز به همین صورت آب می ریزیم و دست می کشیم. حال آب را می بندیم و با همان مقدار آبی که در دست ها باقیمانده، ابتدا با دست راست مسح سر می کشیم و سپس مسح روی پای راست(از نوک انگشتان تا مفصل پا) و سپس مسح روی پای چپ را می کشیم.
- خواندن اذان و اقامه
قبل از خواندن نماز صبح و بعد از گرفتن وضو اگر اذان و اقامه خوانده شود، ثواب بیشتری دارد.
- نیت نماز صبح
حال رو به قبله می ایستیم و دست هایمان را در کنار گوش و موازی با گوش می گیریم و می گوییم : 2 رکعت نماز صبح می خوانم قربه الی الله. حال دست ها را به پایین آورده و با گفتن الله اکبر نماز صبح را شروع می کنیم.
- خواندن حمد
سوره حمد را می خوانیم که متن آن به این صورت است : بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ
الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ، الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ، مَالِكِ يَوْمِ الدِّينِ، إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَ إِيَّاكَ نَسْتَعِينُ، اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ، صِرَاطَ الَّذِينَ الأَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْههمْ وَلَا الضَّالِّينَ. - خواندن سوره اخلاص
بعد از سوره حمد، سوره توحید یا همان اخلاص را می خوانیم که به این صورت است : بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ، قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ، اللَّهُ الصَّمَدُ، لَم یَلِد وَ لَم یُلَد، وَلَم یَکُن لَهُ کُفُواً اَحَد.
- انجام رکوع
الله اکبر گفته و به رکوع می رویم (در رکوع تا کمر خم می شویم و دو دست را روی دو زانو قرار می دهیم و سر را زیاد خم نمی کنیم و به مهر نگاه می کنیم). در رکوع ذکر «سبحان ربي العظيم و بحمده» را می خوانیم.
- انجام سجده
مجددا الله اکبر می خوانیم و بلند می شویم و به سجده می رویم (در سجده باید زانوها، کف دو دست و انگشت شصت هر دو پا با زمین در تماس باشد و پیشانی نیز روی مهر قرار بگیرد) در سجده می گوییم : سُبحآنَ رَبّیَ الاَعلی وَ بِحَمدِهِ. حال از سجده بلند شده و بعد از گفتن الله اکبر دوباره سجده رفته و عبارت «سُبحآنَ رَبّیَ الاَعلی وَ بِحَمدِهِ» را می خوانیم.
- رفتن به رکعت دوم نماز صبح
بعد از سجده دوم از جا بر می خیزیم.
- خواندن سوره حمد
سوره حمد را می خوانیم.
- خواندن سوره اخلاص(توحید)
سوره اخلاص را می خوانیم.
- انجام قنوت
بعد از سوره توحید، دو دست خود را به حالت دعا کردن مقابل صورت خود قرار می دهیم و می خوانیم : ربنا آتنا في الدنيا حسنة وفي الاخرة حسن وقنا عذاب النار.
- رفتن به رکوع
بعد از قنوت، با گفتن الله اکبر به رکوع می رویم و ذکری که در رکوع رکعت اول نماز صبح خواندیم یعنی «سبحان ربي العظيم و بحمده»
- انجام دادن سجده
بعد از رکوع الله اکبر گفته و به سجده می رویم و عبارت عربی «سُبحآنَ رَبّیَ الاَعلی وَ بِحَمدِهِ» و مجددا بلند شده و سجده را تکرار می کنیم.
- خواندن تشهد
بعد از خواندن دو سجده روی زانوهای خود می نشینیم و می گوییم : اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شريک له و اشهد ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علي محمد وال محمد.
- قرائت سلام
بعد از تشهد نیز سلام را می خوانیم : السلام عليک ايها النبي ورحمة الله وبرکاته
السلام علينا وعلي عباد الله الصالحين
السلام عليکم ورحمة الله وبرکاته - گفتن تکبیر
بعد از سلام، 3 مرتبه الله اکبر گفته و با اولین الله اکبر به سمت راست، با دومین الله اکبر به سمت چپ و با آخرین الله اکبر نیز مجددا به سمت راست نگاه می کنیم. نماز صبح به اتمام رسید. التماس دعا
روایات نماز صبح
در مورد نماز صبح احادیث و روایات متعددی وجود دارد که در این بخش به آنها اشاره می کنیم:
بهتر است مردان حمد و توحید نماز صبح را کمی بلند تر بخوانند و زنان نیز آهسته تر قرائت کنند.
بیان این نکته ضروری است که اگر در شماره رکعت نماز صبح شک کنید و مطمئن نشوید در رکعت چندم هستید، نماز شما باطل است.
از امام صادق (ع) روایت شده است که اول وقت نماز صبح زمانی است که فرشتگان شب جای خود را به فرشتگان روز می دهند و از این رو اگر نماز صبح اول وقت خوانده شود، هر دو فرشتگان شب و روز شاهد نماز صبح هستند و به همین دلیل ثواب نماز صبح بیشتر می شود.
از رسول خدا نیز دو روایت در رابطه با نماز صبح داریم که عبارتند از :
- هر مسلمانی که نماز صبح نخواند، قرآن از او بیزار می شود.
- از نظر من نماز صبحی که به جماعت خوانده شود، محبوب تر از عبادت و شب زنده داری تا صبح می باشد.
حدیث دیگری نیز که ارائه شده است، این روایت است : از نظر ملائکه نماز صبح نسبت به تمام نماز های دیگر مهم تر و خاص تر است.
نماز صبح چند رکعت است اهل سنت
گرچه اصول دینی در مذهب شیعی و سنی مشترک است اما تفاوت های کوچکی در انجام برخی ازاین اصول وجود دارد. ممکن است برای شما سوال شده باشد که نماز صبح اهل سنت چند رکعت است. نماز صبح در مذهب سونی 2 رکعت است اما در عمل تفاوت هایی دارد که به آنها اشاره می کنیم تا بخوبی متوجه شوید نماز صبح اهل سنت به چه شکل است و تفاوت نماز صبح شیعه و سنی در چیست.
- اهل سنت برای نماز صبح 2 مرتبه اذان و 1 مرتبه اقامه می گویند. دو اذان نماز اهل سنت: (1 مرتبه قبل ازرسیدن وقت اذان یعنی قبل از طلوع فجر و دیگری هنگام نماز صبح که به معنی خواندن مردم برای داخل شدن به نماز صبح می باشد.)
- اهل سنت خواندن بسم الله در اول سوره ها را واج نمی دانند و از نظر آنها امری مستحب محسوب می شود.
- به عقیده اهل سنت (حنفی) خواندن سوره حمد در هر رکعت از نماز صبح واجب نیست و می توان به جای آن هر سوره دیگری خواند.
- ضمن اینکه حنبلیان اهل سنت خواندن سوره در هر رکعت را نیز مستحب می دانند و معتقدند خواندن یک سوره در هر رکعت کفایت می کند. در صورتی که در مذهب شیعه خواندن حمد واجب است و بعد از حمد باید سوره دیگر نیز خوانده شود)
- همانطور که اشاره شد، مستحب است نماز صبح بلند خوانده شود، اما در مذهب سنی، بلند یا آرام خواندن نماز صبح اختیاری و به عهده نمازگذار است.
- در نماز صبح اهل سنت قرار دادن دست راست بر روی دست چپ، مستحب است، ولی این عمل در نماز صبح شیعه باطل است.
- اهل سنت گفتن آمین در نماز را مستحب می دانند ولی در مذهب شیعه باطل و اشتباه می باشد.
- به عقیده حنفی ها و حنبلی های اهل سنت نماز صبح قنوت ندارد.
- در نماز صبح شیعیان، هنگام نماز، صورت نمازگزار نباید از قبله منحرف شود، اما در سه مذهب شافعی، حنفی و حنبلی اهل سنت مستحب است که هنگام خواندن سلام نماز، در سلام اول صورت به سمت راست و در سلام دوم صورت به سمت چپ برگردانده شود (به نحوی که از پشت سر بتوان صورت او را دید)
- در نماز صبح اهل سنت و همچنین سایر نمازها عبور شخصی از مقابل نمازگزار، نماز او را باطل می کند.
- حنفیان اهل سنت، خم شدن برای رکوع را تا حدی که فقط سر خم بشود را جایز می دانند.
همچنین بخوانید : تعقیبات نماز صبح
