فواید بازی در طبیعت برای کودکان در مقایسه با خطرات آن
ترند رو به رشد در همه جای دنیا، ایجاد زمین های بازی طبیعی برای کودکان است. این زمین های بازی دارای المانهایی هستند که بخشی از طبیعت میباشند یا از مواد طبیعی از قبیل درختان، درختچهها، کندهها، چمن، سنگها، شن و ماسه، آب، خانههای درختی و مسیرهای تراشههای چوبی ساخته شدهاند. این زمین های بازی شامل فضایی برای دویدن و بازی کردن کودکان و همچنین مواد طبیعی و پیش ساختهای هستند که متحرک می باشند و میتوان آنها را دستکاری کرد. این مواد برای کودکان امکان ساخت اشیای جدید و نشان دادن خلاقیت خود را فراهم میسازند.
مزایای بازی در طبیعت برای کودکان
زمین های بازی سنتی (پارک ها و شهر بازی ها) اغلب بسیار رنگارنگ هستند، اگرچه برخی از آنها تک رنگ طراح میشوند و محیط استریلتری دارند. در حالی که این زمین های بازی برای دانشآموزان امکان توسعهی مهارتهای مختلف را فراهم میسازند، تمرکز آنها عموماً بر توسعهی مهارتهای حرکتی است. زمین های بازی طبیعی به کودکان کمک میکنند تا در کنار مهارتها فیزیکی، رفتارهای مفید دیگری را نیز یاد بگیرند. این رفتارها شامل مهارتهای اجتماعی، همکاری و توانایی در حل مسائل است.
علاوه بر این، طبیعت در مقایسه با زمین های بازی سنتی بیشتر موجب برانگیختن قدرت تخیل و خلاقیت کودکان میشود. این نوع از زمین های بازی همچنین به کودکان در درک طبیعت و یادگیری بیشتر در مورد محیط زیست کمک میکنند.
بازی یک فعالیت مهم برای رشد یک کودک سالم به حساب میآید. علاوه بر لذتبخش بودن، فعالیتهای مناسب به دانشآموزان کمک میکنند تا آمادگی جسمانی، تعادل، همکاری عضلات و اعتماد به نفس را در خود توسعه دهند. علاوه بر این، بازی به توسعهی رفتارهای مناسبی کمک میکند که در طول زندگی برای کودکان مفید هستند. چنین فعالیتهایی اغلب منجر به بهبود عملکرد تحصیلی در کودکان نیز میشوند.
یکی از فواید بازی در طبیعت برای کودکان “ساختن” است
این نکته حائز اهمیت است که کودکان در زمین های بازی طبیعی میتوانند به ساخت و ساز بپردازند. به عنوان مثال، کودکان اغلب دوست دارند شن و ماسه را حفاری کنند، در کانالهای آب سد بسازند، سنگها و اشیای دیگر را روی هم قرار دهند و چیزهای مختلفی درست کنند. خلاقیت آنها منجر به ایجاد حس رضایت در وجودشان میشود.
محققان به این نتیجه دست پیدا کردهاند که در حالی که کودکان در زمین های بازی طبیعی به طراحی و ساخت میپردازند، اغلب با یکدیگر نیز همکاری میکنند. این پروژهها به تفکر، خلاقیت، نوآوری و حل مسئله از سوی کودک نیاز دارند. در حالی که اشیا را جمع میکنند و در کنار هم قرار میدهند، تواناییهای آگاهی فضایی خود را نیز بهبود میبخشند. آنها حتی ممکن است از این پروژهها، ریاضیات را نیز یاد بگیرند.
برانگیختن تخیل و خلاقیت یکی دیگر از فواید بازی در طبیعت برای کودکان
یک زمین بازی طبیعی، مکان خوبی برای بازی قایم موشک یا هرگونه بازی دیگری که خود کودکان طراحی میکنند، است. یک چشمانداز متنوع همراه با وسایل چوبی از قبیل خانه درختی یا پل میتواند کودکان را به استفاده از قوه تخیل تشویق کند. سازههایی که کودکان خود میتوانند درست کنند، از قبیل چادر یا پناهگاههای دیگر باعث برانگیختن تخیل کودکان میشوند. کودکان غالباً از اشیا و چشماندازهای یک زمین بازی طبیعی برای نمایش داستانهایی که خلق میکنند، استفاده مینمایند. کاراکترهای داستانهای آنها معمولاً شامل کودکان دیگر و خودشان است.
بهبود آمادگی جسمانی
زمین های بازی طبیعی با تنوعی از چشماندازها و اشیا میتوانند به کودکان در بهبود آمادگی جسمانی و همچنین تعادل و مهارتهای همکاری کمک میکنند. کودکان در حالی که در میان چمنها میدوند، از روی اشیا میپرند، از بالای تپه به پایین غلت میزنند، در میان تونلها و زیر سازهها میخزند و از کندهها، درختچهها و تخته سنگها بالا میروند، ورزش میکنند. با این وجود، زمین های بازی بزرگتر، فرصت بیشتری برای ورزش کردن را در مقایسه با زمینهای کوچکتر برای کودکان فراهم میسازند.
فضای در دسترس برای یک زمین بازی، فاکتور مهمی است که هنگام طراحی باید مورد نظر قرار گیرد. قرار دادن تعداد بسیار زیادی سازه در یک محیط، ایدهی چندان خوبی نیست، حتی زمانی که سازهها شبیه به طبیعت باشند. کودکان فضایی برای دویدن میخواهند.
این نکتهی منفی دیگری از زمین های بازی طبیعی است که باید مدنظر قرار دهید؛ اگرچه، واقعاً یک نکتهی منفی در نظر گرفته نمیشود. کودکان باید بتوانند خود را در زمین های بازی کثیف کنند و والدین و معلمان نیز میبایست این موضوع را بپذیرند.
فراهم کردن فرصتی برای یادگیری در مورد طبیعت
بسته به نوع و تعداد گیاهانی که وجود دارند و حیواناتی که در آن زندگی میکنند، یک زمین بازی طبیعی میتواند مکان مناسبی برای یادگیری در مورد طبیعت باشد. حضور حتی چند گیاه نیز حشرات و بیمهرگان را جذب خود میکند.
وجود باغ در زمین بازی نیز روش خوبی برای معرفی طبیعت به کودکان محسوب میشود. کشف طبیعت در یک زمین بازی به خصوص برای کودکان شهری که دسترسی زیادی به مناطق طبیعی ندارند و در آپارتمانهای بدون حیاط زندگی میکنند، محسوب میشود و این یکی از مزایای بازی در طبیعت برای کودکان است که بسیار حائز اهمیت می باشد.
برخی از مشکلات احتمالی بازی در طبیعت برای کودکان
یک زمین بازی طبیعی خوب باید به دقت طراحی شود و ساخت آن میتواند زمانبر باشد. تغییرات قابل توجهی باید روی زمین اصلی اعمال شود. این فرآیند میتواند هزینهبر باشد. اگر منطقهی در دسترس برای ایجاد یک زمین بازی جدید کوچک باشد یا در صورت محدود بودن بودجه، المانهای زمین بازی طبیعی را میتوان به یک زمین بازی سنتی ساخته شده اضافه کرد. حتی افزودن یک بخش کوچک از طبیعت نیز میتواند جذابیت زمین های بازی سنتی را افزایش دهد.
نگهداری و امنیت
برخی از افراد تصور میکنند که زمین های بازی طبیعی به نگهداری نیاز ندارند و باید به حال خود رها شوند اما اینطور نیست. بررسی ایمنی زمین بازی باید به صورت مرتب انجام شود. نکاتی که باید مدنظر قرار گیرد، شامل موارد زیر است:
- سطوح باید طوری نگهداری شوند که کودکان در صورت افتادن، فرود نرمی داشته باشند.
- خانههای درختی، نیمکتهای چوبی و پلها باید بررسی شوند تا از سالم بودن آنها اطمینان حاصل شود.
- درختان باید از نظر شاخه یا ریشه ضعیف بررسی شوند.
- درختچهها و کنده درختان باید از نظر پوسیدگی بررسی شوند.
- وسایلی که کودکان برای ورود یا بالا رفتن خود یا دیگران استفاده میکنند، حتماً قبلاً استفاده باید بررسی شوند.
- مناطقی که کودکان در آن حفاری میکنند، باید بررسی شوند تا از شرایط مناسب آنها برای بازدیدکنندگان بعدی اطمینان حاصل گردد.
- برای شناسایی خطراتی مانند گیاهان سمی یا لانه زنبورهایی که در زمین بازی ساخته شدهاند، منطقه بازی را باید به طور مرتب بررس کرد.
- در صورتی که زمین بازی به دلایل امنیتی حصارکشی شده است، این مورد نیز باید به طور منظم بررسی شود؛ به خصوص اگر توسط گیاهان پوشیده شده باشد.
امنیت؛ چه کسانی به محوطهی بازی دسترسی دارند؟
کنترل کسانی که به یک محوطهی بازی (یا یک زمین بازی سنتی) دسترسی دارند، از اهمیت بسیار زیادی در مدارس و مناطق دیگر برخوردار است. یک حصار ایمن در اطراف محوطه میتواند مفید باشد اما نصب این حصار ممکن است امکانپذیر یا حتی مطلوب نباشد. این مسئله برای یکی از زمین های بازی محلهی ما نیز وجود دارد.
یک زمین بازی بزرگ و مستطیلشکل در پشت دبستان نزدیک خانهی من قرار دارد. کنار این زمین بازی، یک پارک عمومی کوچک با چمنزار، درخت، کنده، درختچه و سنگ وجود دارد. در طرف دیگر پارک، یک مسیر پیادهروی در کنار مجموعهای از خانهها قرار گرفته است. هیچ مانعی برای جداسازی این مناطق از یکدیگر تعبیه نشده است. مدرسه اخیراً کلاس درسی در فضای باز در این منطقه برگزار کرده است که احتمالاً برای کودکان بسیار جذاب است.
پارک، فرصت مشاهدهی طبیعت و بازی در میان درختان را برای کودکان فراهم میسازد. مطمئناً این محیط تخیل و خلاقیت کودکان را برمیانگیزد. اگرچه وقتی هم به عنوان معلم و هم به عنوان یک فرد عاشق طبیعت به این منطقه نگاه میکنم، مشکلاتی را هم میبینم.
آموزش مهارت تفکر خلاق به کودکان
ناحیهی نزدیک به کلاس درس فضای باز دارای درختان برگریز است و فضای کاملاً بازی دارد. کمی دورتر از آن، درختان متراکمتر هستند و شاخههای درختان سوزنیبرگ به زمین میرسند. شکافهایی بین برخی از پایینترین شاخهها وجود دارد. بر روی برخی از درختان، این شکافها فرصت خوبی برای خزیدن کودکان به زیر درختان و پنهان شدن در مکانی که کسی نمیتوان آنها را دید، فراهم میکند. پنهان شدن میتواند سرگرمکننده باشد اما اگر غریبهای کودک پنهان شده را پیدا کند، به هیچ عنوان خوب نیست.
مشکل دیگر این است که درختان باعث میشوند تا ساکنین در خانههای شهری یا افرادی که از آن مسیر عبور میکنند، نتوانند کسی که در میان درختان قرار دارد را ببینند. پنجرههای مدرسه نیز بسیار دور هستند. علاوه بر این، کسی در آخر هفتهها یا تعطیلات در مدرسه حضور ندارد.
قوانین و نظارت برای مناطق عمومی
من انتظار دارم که مدرسهی مذکور، قوانین سختگیرانهای در مورد دانشآموزانی که بدون نظارت وارد پارک میشوند، اتخاذ کند. همچنین، والدین احتمالاً قوانینی برای کودکان محله که من در پارک میبینم، دارند.
بریدن درختان به معنی تخریب ارزش آن محل به عنوان یک زمین بازی طبیعی است و نباید اجازهی این کار داده شود. این راهحل خوبی برای حل مشکلات امنیتی احتمالی نیست مگر آن که تنها برخی از درختان انتخاب شده بریده شوند.
فکر کردن در مورد این که چه کسانی به این محوطه دسترسی دارند و ایجاد قوانین، مرزها و مسیرهای تحت نظارت با توجه به محوطهی بازی که برای عموم باز است، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار میباشد. برخی از مدارس اگر بخواهند دانشآموزانشان به طور همزمان هم بازی کنند و هم در مورد طبیعت یاد بگیرند، ممکن است چارهای جز استفاده از محوطههای عمومی نداشته باشند.
مناطقی که عموم مردم ممکن است از آن بازدید کنند
مدرسهی قبلی که در آن معلم بودم، یک منطقهی چمنزار با درختان زیاد برای بازی دانشآموزان داشت. مدرسه دارای دو ساختمان بود: یکی برای دانشآموزان دبیرستانی و دیگری برای دانشآموزان دبستانی. یک کلاس درس در فضای باز ساخته شده بود. دانشآموزان اجازهی ورود به جنگل را نداشتند مگر آن که بازدید بخشی از فعالیت کلاسی و با حضور معلم انجام میگرفت. اگرچه، در اطراف محوطه حصارکشی شده بود اما درهای مدرسه در طول روز باز بودند.
بریدن برخی از درختان و پاکسازی مسیر از علفها و بوتهها (به خصوص در فصل رشد) باعث خلوتتر شدن جنگل و قابل دید شدن بخشهای از آن میشد. با این وجود، این کار به طور قابل توجهی پتانسیل منطقه برای مطالعهی طبیعت و زمین بازی طبیعی را کم میکرد.
بازی در طبیعت برای کودکان همراه با خطرات بیشتری است
نگرانی احتمالی دیگر در برخی از زمین های بازی طبیعی زمانی به وجود میآید که اشیای خاصی از قبیل وسایلی که کودکان از آنها بالا میروند و احتمال بر زمین افتادن و آسیب دیدن کودکان را بیشتر میکنند، وجود دارند. من وقتی خود بچه بودم، عاشق چالش بالا رفتن از درختان بودم. اگرچه، تاکنون به خاطر ندارم که صدمه دیده باشم اما این خطر همیشه وجود دارد. این فاکتوری است که قطعاً باید هنگام طراحی یک زمین بازی در نظر گرفته شود.
برخی از افراد فعال در زمینهی آموزش به کودکان میگویند که حفاظت از کودکان در مقابل تمامی خطرهای موجود در زمین بازی به نفع آنها نیست. آنها معتقدند که کودک باید خود نحوهی مواجه با خطر (با محدودیتهای منطقی) را یاد بگیرد.
بالا رفتن از درخت، یک سنگ بزرگ یا مجموعهای از سنگها میتواند چالش لذتبخش و رضایتبخشی برای کودکان باشد و قوهی تخیل آنها برانگیزد. خطرات احتمالی باید توسط طراحان زمین بازی و والدین مورد بحث قرار گیرند تا در مورد خطرات قابل قبول تصمیمگیری شود.
مزایای بازی در طبیعت برای کودکان در برابر معایب آن
افرادی که اثرات بازی بر کودکان را مشاهده کردهاند، میگویند که مزایای بازی در زمین های بازی طبیعی بسیار بیشتر از خطرات یا معایب آنهاست. در واقع، بسیاری از این افراد تحت تاثیر مزایای این محوطههای بازی قرار گرفتهاند. من فکر میکنم که ایجاد یک زمین بازی طبیعی، ایدهای است که قطعاً ارزش کاوش و بررسی را دارد.
مولفههای یک زمین بازی طبیعی
زمین بازی طبیعی، بخش کوچکی از طبیعت است (یا گاهیاوقات، بخش تغییر یافته از طبیعت) که شامل چندین محیط کوچک دیگر میباشد. آن معمولاً شامل درختان و گیاهان مختلف از قبیل کندهها و درختچههاست. زمین بازی ممکن است دارای مناطق باز و چمنزار و همچنین قسمتهایی باشد که در زیر سایه درختان قرار گرفتهاند. زمین بازی طبیعی عموماً شامل فضاهایی مناسب برای بازی فعال، بازی خلاقانه و سکوت میباشد.
یک زمین بازی طبیعی اغلب دارای شکلی از آب است. یک منطقهی شنی یا سنگی در کنار کانال آب، مولفهی مشترک زمین های بازی طبیعی است که من تاکنون کشف کردهام. نوع زمین در این نوع از زمین های بازی معمولاً متنوع است و شامل یک یا چند تپه میباشد. مسیرها به جای این که مستقیم و صاف باشند، پر پیچ و خم هستند.
یک زمین بازی طبیعی موفق شامل تعداد زیادی از وسایلی است که کودکان میتوانند دستکاری کنند و از آنها برای ساخت وسایل دیگر استفاده نمایند. نمونههایی از این وسایل شامل شن و ماسه،آب، شاخه، کنده، سنگ، سنگ ریزه و برگهای بر زمین افتاده هستند. وسایل از پیش ساخته شدهای از قبیل سطل، بیل، قطعاتی از لولههای پلاستیکی، پارچه و طناب نیز برای استفادهی کودکان در پروژههای خلاقانهی خود در نظر گرفته میشوند. هدف، فراهم ساختن ابزارهای ضروری برای کودکان به منظور ساخت اشیا بر اساس تخیل خود و طراحی چالشهای جالب و سرگرمکننده برای آنهاست.
کودکان در نهایت از اشیای ثابت و بیحرکتی که در هر زمین بازی وجود دارند، خسته میشوند. این موضوع به خصوص در مورد کودکان بزرگتر صدق میکند. اشیایی که برای ایجاد وسایل جدید قابل تغییر هستند، برای کودکان از جذابیت بیشتری برخوردار میباشند.
نکات جالب اضافی در زمین های بازی طبیعی
یک زمین بازی طبیعی ممکن است شامل اشیای چوبی از قبیل خانه درختی، پل، نیمکت و میز باشد. یک آلت موسیقی چوبی در فضای باز نیز میتواند گزینهی جذابی برای این نوع از زمین های بازی به شمار رود. در حالی که این اشیا طبیعی نیستند و به تقلید از طبیعت ساخته شدهاند اما میتوانند یک مولفهی لذتبخش و ارزشمند از زمین بازی باشند.
گاهیاوقات، اشیای ساخته شدهی دیگری شبیه به نمونههای طبیعی نیز در زمین بازی بکار میروند. نمونهای از این اشیا، یک غار هابیت مانند است که در سقف آن، گیاهان واقعی رشد میکنند. زمین های بازی طبیعی همچنین شامل المان از زمین بازی سنتی هستند. به عنوان مثال، ممکن است شامل سرسرههایی روی تپهها باشند که لذت سر خوردن بدون خطر را برای کودکان فراهم میسازد.
مولفههای پارک ها و شهربازی ها
یک زمین بازی سنتی شامل تجهیزات ساخته شده از فلز یا پلاستیک با رنگهای روشن است. این تجهیزات شامل بالاروندهها، سرسرهها، تابها، الاکلنگها و میلههای فلزی افقی و عمودی هستند. دیدن از زمین های بازی برای کودکان لذتبخش است و این زمینها بهترین مکان برای توسعهی مهارتهای فیزیکی کودکان محسوب میشوند. با این وجود، گاهی خطرناک هستند، به خصوص برای کودکان کم سن و سالتر. استفاده از تعداد زیادی از این تجهیزات در زمین های بازی سنتی موجب میشود تا کودکان در ارتفاع بازی کنند و خطر صدمه دیدن در اثر افتادن بر زمین را بیشتر میکند.
گاهیاوقات، طراحان زمین های بازی سعی میکنند تا این خطر را از طریق قرار دادن یک سطح تراشه چوبی ضخیم زیر سازههای بازی یا یک لایهی از پیش ساخته شده که نیروی ضربه را کاهش میدهد، کمتر کنند. با وجود این که این تدابیر موجب کاهش خطر شدهاند اما خطر همچنان وجود دارد.
بهبود امنیت یک زمین بازی سنتی میتواند مشکلاتی را به همراه داشته باشد. اگر طراحان، ارتفاع تجهیزات را به منظور افزایش امنیت کاهش دهند، زمین بازی اغلب برای کودکان خستهکننده میشود. علاوه بر این، در زمین های بازی ایمنتر، کودکان ممکن است حس موفقیتی که از بالا رفتن از ارتفاعات بلند یا تاب خوردن از میلههای فلزی به دست میآورند را از دست بدهند.
در مجموع، خطر در زمین های بازی طبیعی کمتر از زمین های بازی سنتی است؛ اگرچه، این موضوع همیشه درست نیست. یک تفاوت اصلی دیگر بین زمین بازی سنتی و زمین بازی طبیعی وجود دارد. زمین بازی سنتی شامل وسایل بازی آماده برای سرگرم کردن کودکان است. هدف مهم از یک زمین بازی طبیعی، تشویق کودکان به خلق وسایل بازی خود متناسب با آن محیط است. ایجاد اشیای جدید میتواند حس موفقیت را در کودکان برانگیزد.
پرسش و پاسخ
نگرانی من، امنیت کودکان و ایمنی است که من آن را در پاسخ یکی دیگر از پرسشها کاملاً توضیح دادهام. با در نظر گرفتن این موضوع، من به دنبال تجهیزات متنوعی هستم که میتوانم از پس هزینهی آنها برآیم. من تجهیزاتی را انتخاب میکنم که نهتنها سرگرمکننده هستند بلکه منجر به توسعهی مهارتهای حرکت درشت نیز میشوند.
من کودکان را به همکاری، برنامهریزی و خلاقیت نیز تشویق میکنم. علاوه بر میلههای فلزی، تاب و سرسرهی مرسوم، میخواهم مواد و اشیای مختلفی را در اختیار کودکان قرار دهم تا به کمک آنها بتوانند اشیا و وسایل مورد نظر خود را بسازند. به عنوان مثال، این مواد شامل جعبههای مقوایی، جعبههی شیر، لاستیک، توری، پارچه، سنگ، گلدان و غیره میباشند. من همچنین به دنبال تجهیزاتی هستم که هم برای کودکان بدون معلولیت جسمی و هم برای کودکان با معلولیت جسمی مناسب میباشند.
بازرس باید به طور منظم در زمین بازی قدم بزند. سطح زمین زیر تجهیزات بازی باید برای اطمینان حاصل نمودن از عمق کافی و شرایط خوب آنها بررسی شود. سازمانهای امنیتی میگویند که مواد سست زیر تجهیزات بازی که دارای 8 فوت ارتفاع از سطح زمین هستند، باید 12 اینچ عمق داشته باشند. تراشههای چوبی، شن و ماسه و لاستیک برای زیرسازی مناسب هستند. سایر سطوح زمین را باید از نظر وجود آواری که در صورت افتادن روی زمین باعث زمین خوردن یا آسیب دیدن کودکان میشود، بررسی کرد.
شرایط تجهیزات در زمین بازی باید به طور منظم بررسی شوند. تجهیزات چوبی باید از نظر پوسیدگی یا شکستگی بررسی شوند؛ به عنوان مثال، پیچ و مهرهها باید بررسی شوند تا از قرار گرفتن آنها در محل درست و زنگزدگی فلزها اطمینان حاصل گردد. تجهیزات باید مورد بررسی قرار گیرند تا اطمینان حاصل شود که هنوز میتوانند وزن کودکان را تحمل کنند و تمامی موادی که برای ایجاد کشش بکار میروند، در شرایط مناسبی قرار دارند.
تمیز بودن شن و ماسه در جعبههای ماسه نیز باید بررسی شود. (جعبه ماسه هنگامی که مورد استفاده قرار نمیگیرد، باید پوشیده شود). حصارها و نردهها نیز باید برای اطمینان از سالم بودن بررسی شوند.
علاوه بر بررسیهای منظم، زمین بازی باید بعد از شرایط آب و هوایی غیرعادی بررسی شود. به عنوان مثال، یخزدگی زمین باید از بین برود و قسمتهای فلزی که زیر نور خورشید خیلی داغ شدهاند، باید خنک شوند.
همچننی بخوانید:
بالا بردن اعتماد به نفس در کودکان