بهترین زمان مصرف مولتی ویتامین

برای خیلی از ما، داشتن یک رژیم غذایی متعادل و سالم می تواند تمام مواد مغذی مورد نیاز بدنمان را تامین کند. اما چندین دلیل مختلف برای مصرف مولتی ویتامین ها هم وجود دارد که شامل موارد زیر می شوند:

• یک مولتی ویتامین با کیفیت خوب به بدن شما کمک می کند تا مواد مغذی مهم بیشتری جذب کند. مولتی ویتامین ها به خصوص زمانی که به هر دلیلی نمی توانید مواد مغذی مورد نیاز خود را فقط از منابع غذایی تهیه کنید بسیار مفید خواهند بود.
• انواع مختلف مولتی ویتامین ها برای کسانی که بیماری های مختلفی دارند مفید است (البته درست است که مولتی ویتامین ها سلامت عمومی بدن را افزایش می دهند، اما اثر آنها در مورد پیشگیری، معالجه یا درمان هرگونه بیماری ثابت نشده است).
• گروه های خاصی مثل زنان باردار، افراد بسیار فعال و افراد مسن نیز می توانند از مصرف مولتی ویتامین بهره مند شوند.

علاوه بر این هیچ قانون خاصی درباره ویتامین های تشکیل دهنده مولتی ویتامین ها وجود ندارد. بنابراین تولیدکنندگان آزاد هستند که مواد تشکیل دهنده مولتی ویتامین هایشان را انتخاب کنند.

با این حال برخی از رایج ترین عناصر غذایی موجود در مولتی ویتامین ها شامل موارد زیر می شوند:

• ویتامین A
• ویتامین های گروه B
• ویتامین C
• ویتامین D
• ویتامین E
• ویتامین K
• کلسیم
• آهن
• ید
• منیزیم
• منگنز
• مولیبدن
• سلنیوم
• روی

 

چه زمانی باید مولتی ویتامین مصرف کرد؟

اگر مولتی ویتامین مصرف می کنید یا قصد مصرف آن را دارید، ممکن است این سوال برایتان پیش بیاید که چه ساعتی از روز باید آن را مصرف کنید تا شانس جذب مواد مغذی در بدنتان افزایش پیدا کند. آیا باید مولتی ویتامین را همراه با غذا مصرف کرد یا با معده خالی؟ چه زمانی بهترین موقع برای مصرف مولتی ویتامین است تا یادتان باشد که هر روز آن را مصرف کنید؟

در واقع زمان کاملا درست یا غلطی برای مصرف مولتی ویتامین وجود ندارد. ولی به طور کلی، بهتر است که مولتی ویتامین را به همراه وعده غذایی تان مصرف کنید، چون این کار احتمال ناراحتی معده یا حالت تهوع را کاهش می دهد. اما حالا سوال اینجاست که با کدام وعده غذایی؟

از آنجایی که مولتی ویتامین ها حاوی ویتامین های محلول در چربی هستند، توصیه می شود آنها را به همراه یک وعده غذایی حاوی چربی یا روغن مصرف کنید. ویتامین های محلول در چربی شامل ویتامین های  ، D E و K است و همانطور که از اسمشان پیداست، به آنها ویتامین های محلول در چربی گفته می شود چون در چربی حل می شوند. بنابراین اگر آنها را با معده خالی مصرف کنید، ممکن است به خوبی حل نشوند و به طور موثری جذب بدن نشوند.

خیلی از افراد همراه صبحانه شان مولتی ویتامین مصرف می کنند چون به خاطر سپردنش راحت است و می توانند راحت تر مصرف مولتی ویتامین را به یک برنامه عادی تبدیل کنند. با اینکه موقع صرف صبحانه زمان مناسبی برای مصرف مولتی ویتامین بنظر می رسد؛ اما معمولا شما صبح ها غذاهایی می خورید که چربی کمتری دارند و برای همین ممکن است همه ویتامین های محلول در چربی را جذب نکنید.

برای اکثر ما، معمولا وعده ناهار نسبت به بقیه وعده ها چربی بیشتری دارد و به همین دلیل می تواند بهترین زمان برای مصرف مولتی ویتامین ها باشد. البته اگر بیرون غذا می خورید، احتمال اینکه مصرف مولتی ویتامینتان را فراموش کنید وجود دارد. علاوه بر این اگر وعده شامتان چربی بیشتری دارد و میخواهید مولتی ویتامینتان را آن موقع مصرف کنید، یادتان باشد که اگر مولتی ویتامین شما انرژی زا باشد، مصرف آن موقع شام می تواند خواب شبتان را مختل کند.

 

تداخلات دارویی

برخی از مواد موجود در مولتی ویتامین ها در جذب بعضی از داروها اختلال ایجاد می کنند؛ به این معنی که باید از مصرف همزمان مولتی ویتامین با داروهایتان خودداری کنید. به عنوان مثال، کلسیم و آهن در جذب داروی تیروکسین در بدن اختلال ایجاد می کنند. تیروکسین داروییست که افراد مبتلا به تیروئید کم کار مصرف می کنند. معمولا بهترین زمان مصرف تیروکسین اول صبح و قبل از صبحانه است. به همین دلیل در این شرایط خاص توصیه می شود مولتی ویتامین را دیرتر مصرف کنید تا بدنتان به طور کامل تیروکسین را جذب کند.

در واقع اگر به طور منظم داروی خاصی مصرف می کنید همیشه راهنمای دارو را بررسی کنید تا ببینید مولتی ویتامین با مواد موجود در داروهایتان تداخل دارد یا نه. می توانید این مساله را از پزشک داروساز نیز بپرسید.

همچنین برخی افراد در کنار مصرف مولتی ویتامین مکمل های دیگری هم مصرف می کنند. این مکمل ها حاوی ویتامین ها و مواد معدنی موجود در مولتی ویتامین ها هستند اما در مقادیر بیشتر. از آنجایی که این مقادیر بیشتر می توانند با مقادیر مشابه مواد مغذی در مولتی ویتامین ها رقابت کنند، توصیه می شود در ساعات مختلف روز آنها را مصرف کنید.

علاوه بر این دوزهای بالای کلسیم، منیزیم و سایر ویتامین ها نیز ممکن است باعث کاهش جذب مواد مغذی گیاهان یعنی کاروتنوئیدها (به عنوان مثال بتاکاروتن، لیکوپن و آستاگزانتین) می شود. پس اگر از هر دوی این مواد مغذی استفاده می کنید بهتر است آنها را با وعده های غذایی مختلف بخورید.

 

 

کدام مولتی ویتامین را مصرف کنم؟

مولتی‌ویتامین‌ها در انواع مختلف تولید شده‌اند. محبوب‌ترین نوع مولتی‌ویتامین‌ها فرآورده‌های اصلی هستند که برای مصرف یک وعده در روز تجویز می‌شوند و حاوی میزان مناسبی از ویتامین‌ها و مواد معدنی در مقادیر توصیه‌شده(یا نزدیک به مقادیر توصیه‌شده) هستند.

اندازه مقادیر توصیه‌شده بر اساس اندازه‌های مرجع مواد مغذی محاسبه می‌شوند. اتحادیه اروپا اندازه‌های مرجع مواد مغذی را برای 13 نوع ویتامین و 14 نوع موادمعدنی تعیین کرده است مقادیر روزانه آنها به اتدازه‌ای است که فردی با سلامتی متوسط دچار کمبود نشود. با بررسی برچسب محصول می‌توانید از مقدار درصدی اندازه مرجع مواد مغذی ویژه هر یک از مواد ترکیبی مربوطه موجود در مولتی‌ویتامین آگاه شوید (برای مثال، اگرمولتی ویتامین حاوی 50 میلی‌گرم ویتامین سی باشد، به ‌صورت« NVR 100%» روی برچسب بیان می‌شود، یعنی حاوی 100درصد اندازه مرجع موادمغذی برای ویتامین سی است).

در ضمن، در مقایسه با سایر مولتی ویتامین های قویتر که بعضی از مواد ترکیبی آنها حاوی مقادیر بیشتر از اندازه مرجع موادمغذی هستند شاید لازم باشد که روزی بیشتر از یک قرص مصرف کنید.

طیفی از فرمولاسیون‌های مختلف مولتی‌ویتامین‌ها برای افراد در سنین مختلف با دغدغه‌های مربوط به سبک‌زندگی و سلامتی مختلف طراحی شده است. بعضی از آنها شامل موارد زیر است:

 

مولتی ویتامین های مخصوص افراد بالای 50سال

هرچه انسان‌ها پیرتر می‌شوند نیازهای مختلف بدن آنها نیز افزایش می‌یابد و اهمیت بعضی از مواد مغذی برای سلامتی آنها بیشتر می‌شود. به عنوان مثال، مقادیر بالای کلسیم و ویتامین دی در مولتی ویتامین های مختص افراد 50ساله یا بیشتر اغلب وجود دارد؛ زیرا افراد مسن به احتمال زیاد برای داشتن استخوان‌های محکم و پیشگیری از پوکی استخوان به این مواد مغذی نیازمند هستند. مولتی ویتامین هایی که برای افراد در این سن تولید می‌شوند ممکن است حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها مانند لوتین باشد که باور براین است از سلامتی چشم حفاظت می‌کند. افزون براین، این نوع از مولتی‌ویتامین‌ها احتمالاً حاوی مقادیر بالای بعضی از ویتامین‌های گروه ب مانند فولیک اسید و ب 12 است( به نقل از سازمان خدمات بهداشت ملی، کمبود ویتامین ب 12 بیشتر در میان زنان با سن تقریبی 60سال شایع است).

مولتی‌ویتامین مخصوص زنان

زنان و مردان بزرگسال برای حفظ سلامتی خود به ویتامین‌ها و موادمعدنی یکسان نیاز دارند، البته زنان در دوره‌های خاصی از زندگی به بعضی از موادمغذی نیاز بیشتری دارند. به عنوان مثال، هنگامی که زنان در سن باروری هستند مصرف مکمل موادمغذی ممکن است برای کمک به تنظیم هورمون‌های درگیر در چرخه قاعدگی آنها مفید باشد. آنها همچنین به آهن بیشتری نیازدارند و طبق سازمان خدمات بهداشت ملی، زنان در سنین 19 تا 50 سال روزانه به 4‌.18 میلی‌گرم و در سنین بالاتر به 7‌.8 میلی‌گرم آهن نیازمند هستند( به خصوص زنانی که در دوران پریود خون بیشتری را دفع می‌کنند، با ریسک بالاتر کمبود آهن روبرو هستند و به آهن اضافی نیاز دارند).

مولتی ویتامین های مخصوص دوره بارداری

مولتی ویتامین های مخصوص زنان باردار، مادران شیرده یا افرادی که قصد دارند باردار شوند با هدف تقویت کلی سلامتی آنها و همچنین فرزندان آنها تولید شده‌اند. فولیک اسید به یقین یکی از مهمترین محصولات مولتی‌ویتامین دوران بارداری است که از خطر بروز نقایص لوله عصبی مانند مهره شکاف در جنین می‌کاهد. البته، مولتی ویتامین های مخصوص دوران بارداری اغلب فاقد ویتامین آ هستند، زیرا مقادیر زیاد ویتامین آ می‌تواند به جنین آسیب برساند( به همین دلیل است که به زنان باردار توصیه می‌شود که از مصرف موادغذایی حاوی ویتامین آ از جمله جگر و محصولات حاوی جگر مانند پاته خودداری کنند). در ضمن مصرف مولتی‌ویتامین مخصوص دوران بارداری ممکن است برای زنان‌ باردار که با کمبود مواد مغذی مربوط به بارداری رنج می‌برند، مانند کمبود آهن، مفید باشد.

در صورتی که باردار هستید قبل از اقدام به مصرف مکمل مولتی‌ویتامین با ماما یا پزشک خود مشورت کنید.

 

مولتی ویتامین های مخصوص افراد فعال

اگر ورزشکار هستید یا تمرین‌های ورزشی زیادی انجام می‌دهید به مولتی ویتامین های مخصوص نیازدارید که مناسب با نیازهای بدن شما تولید شده‌اند. برای نمونه، هنگام انجام تمرین‌های ورزشی بدنتان به‌طور طبیعی رادیکال‌های آزاد تولید می‌کند، مواد شیمیایی که می‌تواند به سلول‌ها و حتی دی ان اِی شما آسیب برساند. خوشبختانه، بدن انسان انواع مختلفی از آنتی‌اکسیدان‌ها را نیز تولید می‌کند. آنتی‌اکسیدان‌ها ترکیباتی هستند که از بدن در مقابل آثار مخرب رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کنند. البته انجام تمرین‌های ورزشی زیاد می‌تواند ذخیره آنتی‌اکسیدان بدن را به اتمام برساند. گرچه با خوردن غذاهای غنی از آنتی‌اکسیدان مانند میوه‌های رنگی و سبزیجات میزان آنتی‌اکسیدان بدن خود را افزایش می‌دهید، ممکن است متوجه شوید که مصرف مولتی‌ویتامین مخصوص ورزش با افزونه‌های آنتی‌اکسیدان برای شما سودمند است.

بعلاوه مولتی ویتامین های مخصوص ورزش اغلب حاوی موادمغذی تأمین‌کننده انرژی از قبیل منیزیم و ویتامین‌های گروه ب و مواد مغذی تقویت‌کننده سلامت استخوان‌ها همچون ویتامین دی و کلسیم هستند.

مولتی ویتامین های مخصوص سلامت مو

مولتی ویتامین های متعددی وجود دارند که به منظور تقویت هدف سلامتی خاص مانند سلامتی قلب، غضروف‌ها، چشم، دستگاه ایمنی یا کاهش وزن تولید شده‌اند. البته، یکی از انواع محصولات که روز به روز بر محبوبیت آن افزوده می‌شود، مکمل‌های مواد معدنی و مولتی‌ویتامین مخصوص سلامت مو هستند. در این مکمل‌ها، اغلب طیفی از ویتامین‌ها و موادمعدنی در مقادیر قابل‌توجه از جمله ویتامین‌های گروه ب و بیوتین وجود دارد که سلامت موها را حفظ می‌کنند.

مولتی ویتامین های مخصوص کودکان

انواع مختلف مولتی ویتامین های مخصوص کودکان موجود در بازار حاوی مقادیری از مواد مغذی هستند که برای گروه‌های سنی خاص فرمول‌بندی شده‌اند. مولتی ویتامینی برای کودکان مناسب است که حاوی همه ویتامین‌ها و مواد معدنی مهم جزئی از جمله مواد مغذی مورد نیاز برای رشد و بالندگی کودک مانند ویتامین آ، ویتامین‌های گروه ب، کلسیم و آهن باشد. از آنجا که بسیاری از کودکان به‎راحتی نمی‌توانند قرص‌ها را ببلعند، تولیدکننده‌‌ها مولتی ویتامین های مخصوص کودکان را به‌صورت جویدنی تولید کرده‌اند؛ با این وجود، بعضی از محصولات ممکن است حاوی مقادیر بالای شکر باشد( به دنبال محصولی باشید که به دندان‌ها آسیب نرساند، مولتی ویتامین های حاوی زایلیتول مطلوب هستند).

مولتی ویتامین های جوشان

از آنجا که کودکان تنها افرادی نیستند که در بلعیدن قرص ممکن است دچار مشکل شوند، تولید‌کننده‌ها مکمل‌های مولتی‌ویتامین جوشان را تولید کرده‌اند. این مکمل‌ها به‌راحتی در آب حل می‌شوند و در حالی که حاوی طیفی از ویتامین‌ها و موادمعدنی هستند تبدیل به نوعی نوشیدنی دلپذیر می‌شوند. بعضی از تولیدکننده‌ها با بکاربردن شیرین‌کننده‌ها به جای شکر در محصولات خود مانع آسیب‌رساندن آنها به دندان‌ها می‌شوند. افرادی که فشارخون بالا دارند (یا سعی می‌کنند که فشار خون خود را در سطح سالم نگه دارند) شاید بخواهند به دنبال مولتی ویتامین های حلال با میزان کمتر نمک هم بگردند.