تفاوت شیر مدت دار و شیر معمولی در چه مواردی است؟

شیر یکی از مهم ترین منابع برای تامین مواد مورد نیاز بدن می‌باشد که جایگزین کردن آن با هیچ چیز دیگری امکان پذیر نیست. نوشیدن روزانه سه لیوان شیر برای هر کسی لازم بوده و به رشد قد افراد در سن رشد، تقویت سیستم ایمنی بدن و…. کمک زیادی می‌کند، اما در این میان همیشه برای افراد سوال بوده که تفاوت شیر مدت دار و شیر معمولی چیست؟ عمده تفاوتی که در  شیرهای استریل و پاستوریزه و یا مدت دار و معمولی وجود دارد در نحوه فرآوری و بسته بندی آن هاست. در ادامه میخواهیم به تشریح بیشتر پاسخ این سوال بپردازیم.

5 تفاوت شیر مدت دار و شیر معمولی

امروزه شيرها را به دو روش پاستوريزاسيون و استريليزاسيون تهیه ‌میكنند که روش پاستوریزاسیون مربوط به شیرهای معمولی یا کوتاه مدت میباشد، اما روش استریلیزاسیون منجر به تولید شیرهای مدت دار می‌باشد و بر خلاف تصور عموم هیچ ماده نگهدارنده ای در تهیه شیرهای مدت دار استفاده نمیشود و تفاوت اصلی در فرآیند فرآوری و بسته بندی آن ها با شیرهای معمولی یا کوتاه مدت می باشد. در ادامه میخواهیم به تشریح این تفاوت ها بپردازیم.

1. در روش پاستوريزاسيون، ميكروب‌ هاي بيماري زا از بين مي ‌روند اما ميكروب‌ هاي عامل فساد باقي ميمانند. مدت ماندگاري اين شيرها در يخچال 2 تا 3 روز است و بعد از اين مدت ميكروب ‌‌‌‌ها حتي در سرماي يخچال فعال شده و شير را غير قابل مصرف و فاسد می نمایند. بنابراین اولین تفاوت شیر مدت دار و شیر معمولی همان طور که از نامش پیداست میزان ماندگاری بیشتر شیر مدت دار می باشد.

اما در مقابل و در روش استريليزاسيون، تمامي ميكروب‌ هاي بيماري زا و عامل فساد موجود در شير بخاطر درجه حرارت بالا از بین می روند. بنابراين اين نوع شيرها حتي در خارج از یخچال تا 6 ماه قابليت نگهداری دارند.

اما نكته ای که باید به آن اشاره کنیم این است كه بلافاصله بعد از باز شدن بسته ‌بندي اين شيرها و تبادل هوايي داخل آن، شرايط آن ها شبيه به دیگر شيرهاي پاستوريزه مي‌ شود و تنها 2 روز قابلیت نگهداری در یخچال را دارند.

2. یکی از مهم ترین تفاوت های شیر مدت دار و شیر معمولی این است که درجه حرارت در فرایند استريليزاسيون بیشتر است و به همین دلیل شیر مدت دار نسبت به شیر پاستوریزه معمولی مواد مغذی بیشتری را از دست می هد و به همین دلیل شيرهای مدت ‌دار به دليل شدت حرارت بالاتر استريليزاسيون در مقايسه با شيرهاي پاستوريزه مواد مغذي بيشتري را از دست مي ‌دهند.

3. تفاوت دیگر شیر معمولی و شیر مدت دار این است که پروتئین های محلول در شير در شیر معمولی به میزان 10 تا 20 درصد تخريب مي ‌شوند و در مقابل میزان تخریب پروتئین های محلول در شیر در شیر مدت دار بیشتر است و حدود 40 تا 60 درصد می باشد. شیر مدت دار در حرارت بالا تهیه می شود و این حرارت می تواند برخی ویتامین های حساس به حرارت را نیز تحت تاثیر قرار داده و آن ها را از بین ببرد.

4. مشکل دیگری که در تفاوت شیر مدت دار و شیر معمولی وجود دارد اینست که برخي افراد عادت دارند برای مصرف شير حتما آن را گرم کنند. با گرم كردن و جوشاندن شيرهاي استريل (مدت دار) قدرت جذب كلسيم محلول در شير کاهش می یابد و پروتئين‌ های موجود در شير به میزان 20 تا 25 درصد غير قابل هضم می شود.

5. یکی دیگر از تفاوت های شیر معمولی و شیر مدت دار این است که برای نگهداری شیر مدت دار نیازی به یخچال نیست و در فضای بیرون از یخچال نیز می توان آن ها را نگهداری کرد و این یکی از دلایلی است که باعث می شود مغازه داران تمایل بیشتری به خرید شیرهای مدت دار داشته باشند. اما شیر معمولی یا پاستوریزه حتما باید در یخچال نگهداری شود در غیر این صورت فاسد و ترش می شود.

ترکیب کردن موز و شیر مفید است یا مضر؟

امیدوارم که این نکات در تبیین تفاوت شیر مدت دار و شیر معمولی، و انتخاب درست برای شما مفید واقع شده باشد.