امروزه، افراد بیشتری به موضوع سلامت توجه می‌کنند. به نظر می‌رسد که هر هفته، ما با رژیم غذایی جدیدی از طریق شبکه‌های اجتماعی آشنا می‌شویم، خواه رژیم غذایی کتوژنیک، کربوهیدرات پایین، وگان، وجترین یا چیز دیگری باشد. تمامی این رژیم‌های غذایی می‌توانند سردرگم‌کننده باشند و در اکثر موارد، دانستن این که چه چیزی برای سلامتی بدن باید مصرف شود، دشوار می‌باشد. در این مقاله، ما در مورد شباهت‌ها و تفاوت‌های بین این دو رژیم غذایی بسیار محبوب، یعنی وگان و وجترین صحبت خواهیم کرد. گرچه هر دو به عنوان رژیم های غذایی گیاهخواری شناخته می شوند اما تفاوت هایی نیز دارند. در ادامه به شکل مفصل تری درباره فرق وگان و وجترین صحبت شده است.
دسترسی سریع به مطالب
رژیم غذایی وجترین (Vegetarian) چیست؟
قبل از بیان اینکه تفاوت وگان و وجترین چیست به تعریف هر دو رژیم غذایی ی پردازیم. رژیم غذایی وجترین ها چگونه است؟ وجترین ها چه میخورند؟ وجترین، کسی است که محصولات یا فرآورده‌های فرعی به دست آمده از ذبح حیوانات را نمی‌خورد. در نتیجه، وجترین‌ها گوشت، مرغ، ماهی، حشرات، ژلاتین و سایر انواع پروتئین‌ها و چربی‌های به دست آمده از ذبح حیوانات را مصرف نمی‌کنند. وجترین‌ها معمولاً فرآورده‌های فرعی حیوانی که از ذبح حیوانات به دست نمی‌آیند را میخورند؛ از جمله تخم مرغ، محصولات لبنی و عسل.
در دسته‌بندی رژیم غذایی وجترین، زیرگروه‌های دیگری از انواع رژیم‌های غذایی وجترین نیز وجود دارد. این رژیم‌ها شامل موراد زیر می‌باشند اما محدود به آن‌ها نمی‌شوند:
- لاکتو-وجترین: گوشت، ماهی یا تخم مرغ نمی‌خورند اما محصولات لبنی مصرف می‌کنند.
- لاکتو-اوو وجترین: گوشت یا ماهی نمی‌خورند اما تخم مرغ و محصولات لبنی مصرف می‌کنند.
- پسکاتاریان: گوشت نمی‌خورند اما ماهی و غذاهای دریایی میخورند.
- اوو-وجترین: گوشت، ماهی و محصولات لبنی نمی‌خورند اما تخم مرغ مصرف می‌کنند.
رژیم غذایی وگان (Vegan) چیست؟
رژیم غذایی وگان یا وگن بسیار سخت‌تر از رژیم غذایی وجترین است. بر اساس انجمن وگان، این رژیم غذایی در واقع روشی از زندگی به دور از انواع اشکال استثمار و بی‌رحمی نسبت به حیوانات برای تامین غذا، لباس یا اهداف دیگر می‌باشد. وگان‌ها از خوردن تمام مواد غذایی که وجترین‌ها هم نمی‌خورند، اجتناب می‌کنند و همچنین، از محصولات از قبیل موراد زیر در زندگی روزانه‌ی خود استفاده نمی‌کنند:
- پشم
- ابریشم
- چرم
- موم
- صابون، شمع یا سایر محصولات حاوی چربی حیوانی
- محصولات لاتکس حاوی کازئین (پروتئین شیر)
- لوازم آرایش و محصولاتی که بر روی حیوانات آزمایش می‌شوند.
انجمن وگان در سال 1944 شروع به کار کرد که در آن زمان بود که رژیم غذایی وگان به دنیا معرفی شد. با این وجود، تعریف وگان کنونی از اجتناب از استثمار و کشتن حیوانات تا سال 1988 بکار نمی‌رفت.
ملاحظات غذایی برای رژیم‌های غذایی وگان و وجترین
نخوردن برخی از غذاهای خاص می‌تواند از نظر غذایی خطرناک باشد مگر آن که فرد وگان یا وجترین اطمینان خاطر حاصل نماید که یک رژیم غذایی متعادل و سالمی را دنبال می‌کند و تمامی مواد مغذی موردنیاز را بدن می‌رساند.
به گفته‌ی مجله‌ی انجمن دیابت آمریکا، یک رژیم غذایی درست وگان می‌تواند از نظر تامین مواد غذایی سالم باشد و حتی به جلوگیری یا درمان برخی از بیماری‌ها نیز کمک کند. مواد غذایی که اکثر رژیم‌های غذایی وگان و وجترین فاقدشان هستند، عبارتند از:
- ویتامین B12: این ویتامین اغلب در غذاهای گیاهی پیدا می‌شود و برای تقویت سیستم عصبی و سلامت قلبی-عروقی فرد مهم است.
- وگان‌ها و وجترین‌ها می‌توانند غذاهای سرشار از ویتامین B12 از قبیل غلات صبحانه و شیرهای گیاهی را برای تامین این ویتامین بخورند. علاوه بر این، می‌توانند مکمل ویتامین B12 نیز مصرف کنند.
- ویتامین B6 و نیاسین: رژیم غذایی وجترین‌ها ممکن است فاقد این ویتامین‌ها باشد.
- روی و امگا-3: رژیم غذایی وگان‌ها ممکن است فاقد این مواد معدنی باشد.
نکته‌ی مهم دیگری که باید وگان‌ها و وجترین‌ها در نظر بگیرند، مصرف غذاهای ناسالم بسیار زیاد به جای خوردن غذاهای به دست آمده از حیوانات است. انجام این کار منجر به جذب پایین‌تر سبزیجات، فیبر و مواد مغذی همراه با افزایش سطح شکر و مواد فرآوری شده می‌باشد. مواد غذایی که نباید به میزان زیاد مصرف شوند، عبارتند از: نوشیدنی‌های شیرین، سیب‌زمینی سرخ کرده، غذاهای فرآوری شده و بسته‌بندی شده، آبنبات‌ها و دانه‌های تصفیه شده.
کدامیک رژیم غذایی سالم‌تری است – وگان یا وجترین؟
هر دو رژیم غذایی وگان و وجترین می‌توانند مزایای به همراه داشته باشند؛ به شرط این که مطمئن شوید مواد غذایی مذکور را در رژیم غذایی خود جای می‌دهید. وگان‌ها ممکن است دچار کمبود کلسیم، فسفر، ویتامین D به دلیل عدم مصرف محصولات لبنی شوند. با این وجود، سطح کلسترول در وگان‌ها کمتر از وجترین‌هاست زیرا تخم مرغ و محصولات لبنی مصرف نمی‌کنند.
مطالعات نشان داده است که وگان‌ها بیشتر دچار کمبود اسیدهای چرب امگا-3 از قبیل EPA و DPA می‌شوند، حتی اگر از منابع گیاهی برای جذب این مواد مغذی استفاده نمایند (اغلب در تخم مرغ و غذاهای دریایی یافت می‌شود).
زمانی که صحبت از کاهش وزن می‌شود، مطالعه‌ی انجام گرفته رد سال 2006 نشان می‌دهد که وگان‌ها دارا شاخص توده بدن (BMI) پایین‌تری نسبت به وجترین‌ها هستند. وگان‌ها همچنین در مقایسه با وجترین‌ها و کسانی که گوشت میخورند، کمتر چاق می‌شوند. وگان‌ها بیشتر از وجترین‌ها و افرادی که گوشت میخورند، چربی دور شکم پیدا می‌کنند.
مهم نیست چه رژیم غذایی را دنبال می‌کنید، خوردن غذاهای کاملی که مبتنی بر گیاهان هستند، تنها بخشی از سالم ماندن است. شما حتماً باید حداقل 64 اونس آب در روز بخورید، ورزش کنید و زیر نور آفتاب قرار بگیرید. اجتناب از خوردن غذاهای مضر و فرآوری شده نیز برای تمام کسانی که می‌خواهند سالم بمانند، نه فقط وجترین‌ها و وگان‌ها، حیاتی است.
وگانیزم- فراتر از یک رژیم غذایی
همانطور که در بالا بدان اشاره شد، وگان‌ها از محصولات حیوانی در تمامی جنبه‌های زندگی، نه فقط غذا، اجتناب می‌کنند. با این وجود، استثناهایی نیز وجود دارد. برخی از داروها پیش از عرضه‌ی عمومی بر روی حیوانات آزمایش می‌شوند. وگان‌ها مخالف استفاده از داروهای تجویز شده‌ای که بر روی حیوانات آزمایش شده‌اند، نمی‌باشند اما یکدیگر را تشویق می‌کنند تا به دنبال داروهای بدون لاکتوز یا ژلاتین باشند.
علاوه بر این، بسیاری از وگان‌ها از انواع مختلف استثمار و بهره‌کشی از حیوانات از قبیل باغ وحش‌ها، آکواریوم‌ها و مسابقات اسب‌سواری نیز اجتناب می کنند.
نتیجه‌گیری
به مهمترین تفاوت های وگان و وجترین اشاره شد. وگان‌ها و وجترین‌ها هر دو از خوردن گوشت و ماهی اجتناب می‌کنند. یا این وجود، وگان‌ها حتی فراتر نیز می‌روند و هیچ‌یک از محصولات به دست آمده از حیوانات از قبیل تخم مرغ، عسل، پشم، ابریشم و چرم را مصرف نمی‌کنند. انواع مختلفی از رژیم غذایی وجترین وجود دارد که در آن‌ها می‌توانید انتخاب کنید که تخم مرغ بخورید اما محصولات لبنی مصرف نکنید یا ماهی بخورید اما انواع دیگر گوشت را مصرف نکنید.
هر دو رژیم غذایی دارای مزایای بسیار زیادی برای سلامتی هستند اگر از تامین مواد مغذی موردنیاز بدن که دیگر توسط غذاها جذب نمی‌شوند، اطمینان خاطر پیدا کنید. پیش از شروه هر نوع رژیم غذایی، با پزشک مشورت کنید. ممکن است لازم باشد تا خون شما را از نظر ویتامین‌ها و مواد معدنی مذکور بررسی کنند و ببینند که آیا کمبودی در بدنتان وجود دارد یا نه.
